Amanat Keutuha Presidium ASNLF Nibak 9 Thôn Peu-ingat Tsunami

 

Bismillaahir Rahmaanir Rahiim

Keu Bandum Bansa Atjèh,

Assalammu'alaikum w.w.

Bansa Atjèh nakeuh salah sabôh bansa njang akan gadoh di ateuëh rhuëng dônja.  Phôn musibah rajek prang deungon Beulanda sampoë prang deungon waréhdjih – Indonesia.  Bandum kureubeuën njan hana kureuëng nibak sireutôh ribèë sjuhada Atjèh sjahid dalam seuëh prang. Watèë teungoh dalam prang lawan Indonesia, teuka musibah tsunami njang kureubeuën pih leubèh nibak seureutôh limong plôh ribèë droë.

Uroë njoë ka 9 thôn musibah tsunami njan teudjadi, geutanjoë bansa Atjèh handjeuët tuwo keu sjèëdara geutanjoë njang ka geuwoë bak Po teuh Allah. Tiëp-tiëp njang na njawong akan geurasa maté.  Kullu nafsin zaikatul maut (Ali Imran 185). Dan keubit geutanjoë bandum na keuh atra Po teuh Allah dan geutanjoë pih akan tawoë bak Droëneuh njan. Inna lillahi wa inna ilaihi radji’un (Al-Baqarah 156).

Amanat Keutuha Presidium ASNLF Nibak Milad Keu 37

 

Amanat Keutuha Presidium ASNLF
Bak Uroë Ulang Thôn Atjèh Meurdéhka Keu-37 

 (1976 – 2013)

Bismillahirrahmanirrahim,

Assalammu’alaikum w.w.


Njang ulôn tuan peumulia bandum bansa Atjèh ateuëh rhuëng dônja njoë.


Alhamdulillah pudjoë keu Po Teuh Allah SWT, njang ka neubri nikmat hudép, langkah dan raseuki keu geutanjoë bandum. Seulaweuët dan saleuëm ta peutrôh keu djundjôngan geutanjoë Rasulullah Muhammad SAW. Meunan tjit keu sjuhada geutanjoë tameudo’a sabé beu lapang kubu dan neubri sjuruga.


Uroë njoë tapeuingat keulai uroë njang that meuseudjarah dalam peradaban Atjèh, uroë seunambông perdjuangan bansa Atjéh untôk peugisa keulai dèëlat bansa dan neugara Atjèh. Ladôm rakjat Atjèh tjit ka geupeulikôt droë nibak uroë-uroë sidjarah bansa, malah na njang kageubôh identitaih droë. Keuadaan njoë kon kareuna bansa Atjèh gadoh meunumat mantong, tapi leubèh kareuna sitjara sistematis djipeugadoh ulèh peundjadjah. Malah deuh takalon sitjara djeulaih dan trang na ôseuha-ôseuha untôk peukabô atawa peugadoh seudjarah Atjèh ateuëh peurintah penguasa.

Amanat Peu-ingat Milad AM Njang Keu 37

 

Amanat Peu-ingat Milad AM njang keu 37 di Hällefors
4 Désèmbér 1976 – 4 Désèmbér 2013

Assalamu’alaikum warahmatullahi wabarakatuh.


Bismillahir rahmanirrahim,

Wa'tashimuu bihablillahi jamii''an walaa tafarraquu. Wazkuruu ni'matallahi 'alaikum, iz kuntum 'adaa an fa allafa baina quluubikum. Fa ashbahtum bini'matihi ikhwaana. Wa kuntum 'alaa sjafaa hufratim minan naar, fa ankadhakum minha. Kazaalika jubaijinul laahu lakum aajaatihi la'allakum tahtaduun. Al-Imran, ajat 103.Shadaqallahul 'adhim.


Hadhirin/hadhirat njang ulôntuan peumulia, bandum djama’ah njang meusapat disinoë uroënjoë, dan bansa Atjèh pat mantong geuhudép uroënjoë. Njang that meutjhén, bansa Atjèh di tanoh ië sidéh di nanggroë. Njang that tagaséh adoë dan aneuk-aneuk geutanjoë bandum, generasi njang akan sambông perjuangan Atjèh Meurdéhka dan peutheun dèëlat dan marwah bansa ukeuë.

Meuluëm

Haba lam padum minggu di kawasan Irupa njoë njang meugah salah sabohdjih nakeuh teuntang tjuë seulingong (sadap) talipun djaroë gop.  Njang ditju pih kon sibarang kasoë ureuëng meutapi ulèë peumeurintah lagèë Peurdana Meuntroë atawa ladom tjit Presiden saboh neugara.  Haba njan meusambong lagèë badè teuka. 

Phôn meu-asai dari sidroë ahli komputer njang keuridja seubagoe agen CIA (Central Intelligence Agency) Edward Snowden njang geusurôt pijoh keuridja lam bideung intelidjèn Amerika.  Kon hanja geusurôt, lheuh njan geupeubutjho buët njang kalheuh dipeugot lawét keuridja sadjan CIA.  Salah saboh njang geuruah haba rahasia bak media Washington Post dan The Guardian bahwa sadjih katrép ka Amerika tjuë seulingong talipun djaroë rata peumimpén neugara di Irupa. 

Dalam Keunangan Wali Neugara Tgk. Hasan M. di Tiro

25 September 1925 - 3 Juni 2010

Subhanallah wahdahuwa bihamdihi

Meninggai wali lah wali uloen Tjalitra

Adjai ka sampoë ka trôk ban djandji

Geu woë bak rabbi u alam baqa

Buët peu meurdéhka gohlom seulusoë

Ka trôk rakan droë gob njan djitaki

Di tjok atjèh njoë djadèh djipubloë

Di lua nanggroë kota Helsinki

 Wali ka tuha meu gok gok djaroë

Meu keu tuboh droë ubat gob njang bri

Han ék geu piké lé keu hai nanggroë

Bandum ata njoë meuntroë ngon zaini

Djitjok wali djitiëk lam sagoë

Djipubuët keu droë peu njang dikheun kri

Keu hai meurdéhka hana djipakoë

Djituka djinoë ngon otonomi

Watei lôn ingat seudéh han sakri

Rap habéh wali djijok keu djawa

Djitém peutamong gob njan lam ri

Njang wali tjatji jôh masa teuga

Dép nan keuh paléh malék ngon zaini

Keu sumpah wali hana djikira

Bak ureuëng atjèh wali meudjandji

Kon otonomi ta tjok meurdéhka

Hana meugabông deungon ri

Bah saboh lori djibri beulanja

Mangat ta peudong ban hukôm rabbi

Bèk hukôm ri ngon pantjasila

Ta lakèë do'a keudéh bak rabbi

Beu geubri wali beu ampôn dèësja

Beu geu pu tamong dalam djannati

Sapat ngon nabi saidil mustafa

Bèk djeut keu utang njang geumeudjandji

Ya Allah neubri beu ampôn dèësja

Deungon sjuhada beu sapat wali

Ngon Teungku lah sjafii dalam sjuruga

Wilajah Meudèëlat, 3 Juni 2013

Delegasi Atjèh Meurdéhka di Nanggroë Beulanda

Djak Saweu dua boh teumpat meuseudjarah keu bansa Atjèh njang peuleumah pakriban rajek dan meugah neuduëk Atjèh dalam dônja sibagoë saboh neugara meurdéhka dan meudèëlat djameun kon. Di nanggroë Beulanda na dua boh teumpat njang djeuët keu saksi nibak neuduëk Atjèh Muerdéhka dalam dônja: Njang saboh djeuët keu saksi keukuatan diplomasi Atjèh; njang saboh treuk djeuët keu saksi njang peuleumah keukuatan militer Atjèh dimasa njang ka u likôt.

Djeurat ambasador Atjèh di Middelsburg

Middelsburg na keuh saboh kuta bak binéh laôt di wilajah Zeeland kira² 150 km dari Den Haag u Barat laôt nanggroë Beulanda. Kuta njan ka teudong djameun kon sibagoë pusat meuniaga Beulanda ngon nanggroë lua. Dari sinan djitubiët kapai² njang djak meulajeuë ban saboh dônja - trôk 'an u Atjèh.  Kuta njan na mat neuduëk peunténg dalam seudjarah Beulanda djilawan peundjadjahan Spanjol. Na watèë² peusat peumeurintah djipudeuëk di Middelburg. Njankeuh sabab djeurat ambassador Keuradjaan Atjèh na disinan.

Meureutôih thôn joh gohlom teudjadi prang antara Keuradjaan Atjèh deungon Keuradjaan Beulanda, bandua neugara meurdéhka njoë na hubôngan diplomasi, dan maséng² na Ambassador di nanggroë laén.  Atjèh na embassy di nanggroë Beulanda, dan Beulanda na embassy di Atjèh. Ambassador Atjèh njang habéh umu di nanggroë Atjèh Beulanda bak thôn 1602 (271 thôn jôh gohlom prang) ka djipeukubu uléh Keuradjaan Beulanda dalam Geurèdja raja di kuta Middelburg.  

Njan na saboh tanda keumuliaân njang raja lagèë na, njang djibri keu Ambassador Atjèh – saban lagèë geutanjoë tanom ureuëng dalam Meusdjid teuh. Geurèdja njan mantong got that geusatoh trôk'an uroë njoë dan na sabé ureuëng njang djak ziarah, sabab disinan pih na geutanom padum² droë pahlawan nasional Beulanda njang laén bak masa njan.

Nan Ambassador Atjèh njan, Abdul Hamid, umu 71 thôn watèë geuwoë bak Po Teuh Allah SWT, bak thôn 1602. Droëneuh njan, meunurôt batèë njang meutuléh bak djeurat njan, nakeuh neukirém uléh Sultan Alaéddin Ri'ajat Sjah Dzillullah Fil Alam Al Kahhar (jôh gohlom masa Iskandar Muda). Bak watèë njan njang djeuët keu Radja Beulanda na keuh Prins Maurits, nibak famili Oranje-Nassau, éndatu nibak Radja Beulanda njang djinoë.

Upatjara seunambôt Ambassador Atjèh njan uléh Prins Maurits pih na djiuké dalam saboh gamba njang tjeudaih that, di sinan leumah watèë Ambassador Atjèh geukeumeung sidjud bak gaki Radja Beulanda (lagèë meunan adat—protokol--diplomatik bak watèë njan) maka Prins Maurits geubeudoh dong dan geutham Ambassador Atjèh nibak sudjud bak gaki gobnjan deungon geureungkhom sapai Ambassador sira geusinjom – njan na keuh saboh isjarat dumnan geupeumulia Radja Atjèh njang kirém gobnjan.   


Bak thôn 1599, na saboh keudjadian antara Keuradjaan Atjèh deungon Keuradjaan Beulanda, sabab na saboh armada Beulanda dimijub pimpinan Admiral de Houtman trôk u Kuta Radja dan djitji-tji reubôt kuasa deungon peugot coup dëtat. Bak watèë njan Angkatan Prang Atjèh teuga lagèë na hingga dalam si uroë armada Beulanda dan admiral de Houtman dan ureuëng² djih ka dalam geureupôh. Awak njan bandum geuba dalam Mahkamah dan keunong hukôman siumu-hudép.  Laén nibak sidroë, adoë nibak Admiral de Houtman, Cornelius de Houtman, njang geuhukôm maté sabab djih ka djipoh maté sidroë bansa Atjèh.

Teutapi sithôn lheuh njan, deungon na tuka Peumeurintah di nanggroë Beulanda, uléh peumeurintah barô dimijub Radja Prins Maurits geutuléh saboh surat keu Sultan Atjèh meulakèë meudamè keulai. Ateuëh dasar surat Atjèh lakèë meudamè njoë, maka uléh Sultan Atjèh neubri ampôn (amnesty) keu Admiral de Houtman dan ureuëng² djih sibagoë buët diplomasi mangat djeuët peugot hubôngan djroh keulai deungon Beulanda.  Maka Ambassador Abdul Hamid neukirém uléh Sultan Alaéddin Ri'ajat Sjah u nanggroë Beulanda djak peudjaroë Admiral de Houtman keu Radja Beulanda sibagoë hadiah nibak Radja Atjèh.  Lheuëh njan maka hubôngan diplomatik antara Beulanda deungon Atjèh ka djroh lom.

Lheuëh njan, Beulanda hana lé djidjak tji peukaru Atjèh, teutapi ka djidjak langsông peukaru dan djadjah pulo Djawa dan awak Djawa hana meulawan sapeuë hingga pulo Djawa ka djeuët keu djadjahan Beulanda meureutôih-reutôih thôn. 274 thôn lheuëh didjadjah Djawa barô Beulanda djigisa lom u Atjèh deungon djipeunjata prang ateuëh geutanjoë bak thôn 1873, dan keuneuleuëh djih pajah pluëng tjit lom dari Atjèh.


Musium Meuriam dan Seundjata Atjèh di Bronbeek, Arnhem, Beulanda

Saboh teumpat treuk di nanggroë Beulanda njang meujum dan meumakna keu geutanjoë nakeuh Musium Militer Beulanda di Bronbeek njang keubah alat² seundjata raja nibak Angkatan prang Atjèh Meurdéhka njang djitjok dalam seuëh Prang raja dalam thôn² 1873 – 1942, njang teudong nibak meuriam² Atjèh njang raja² lagèëna, njang panjang trôk 10 mètè, dan leubèh raja nibak peureudèë dan bak u, njang geuhon meuton-ton, dan geu-uké tjeudaih² lagèëna, meutampôk teumaga dan meuih, metjulék ngon ajat² Qur'an deungo laphai: ”Nasrun minallah, wa fathun qarib, wabasjsjiril mu'minin” (Beunantu nibak Allah, meunang ka toë, bri thèë bak ummat Islam).

Njoë na keuh alat² prang njang hamtom takalon bangsa² laén dalam dônja. Meuriam² dan keumurah² njoë djeuët keu saksi bahwa Atjèh beutôi² saboh kuasa raja dalam dônja bak masa éndatu geutanjoë njang ka ka.  Disinan na tjit meuriam² hadiah radja² dônja keu Sultan Atjèh lagèë nibak Radja Inggréh James 1; nibak Radja Mongolia Djengis Khan dll.  Njoë bandum peuleumah neuduëk atawa status Atjèh njang santeut bahô deungon Keuradjaan² njang paléng raja² dalam dônja! 

Lheuëh ta kalon njan bandum, maka ta teupeuë keubit hana patôt sagai² geutanjoë Bansa Atjèh uroë njoë ka keumah djidjak peurintah/djadjah uléh awak blahdéh laôt njang hana meupeuë sapeuë njan. (Salénan Nibak Madjalah Su AM)

Su Atjèh Meurdéhka Lumbôi Lhèë - Februari 2013

Ranub Sigapu

Alhamdulillah deungon izin Potallah ka keumah tapeuteubiët buletin Su Atjèh Meurdéhka njang keu-3.  Taharap Su AM edisi keuphôn nibak thôn 201 3 njoë djeuët keu saboh peunilaian nibak buët njang kalheuëh tapeudjak bak thôn njang ka leupah dan beudjeuët tjit keu saboh rantjangan nibak buët njang akan tapeudjak ukeuë njoë lam thôn 201 3.

Thôn njang ka leupah, geutanjoë bansa Atjèh njang ka meusipreuëk man saboh dônja tuhan ka meuhasé tapeudong keulai Acheh-Sumatra National Liberation Front (ASNLF) dalam useuha geutanjoë untôk tasambong keulai peurdjuangan sutji njang ka neupeuphôn lé Alm. Wali Neugara Teungku Hasan Muhammad di Tiro. Deungon njan, ka tapeunjata lam tiëp-tiëp keuseumpatan njang na bahwa peurdjuangan Atjèh Meurdéhka han akan pijôh sampoë geutanjoë trôk bak tudjuan droëteuh, njakni Neugara Atjèh njang meudèëlat dan rakjat Atjèh njang meurdéhka.

Ubéna ôseuha untôk peudong keulai buët njoë beuleubèh djroh, beuleubèh kong, dan beuleubèh meuhasé nibak njang ka-ka kalheuëh tapeuna. Mulai dari useuha untôk peutamong ilmèë-ilmèë politék meutaraf dônja keu anggèëta-anggèëta muda ASNLF sampoë deungon ôseuha untôk peukong diplomasi deungon organisasi-organisasi tingkat dônja kalheuëh tapeudjak.

Insja Allah dengon izin Droëneuh njan buët-buët njang ka tapeudjak njoë beuna manfaat ukeuë. Meunan tjit lam peukara konsolidasi saré bansa Atjèh man saboh dônja pih kalheuëh tapeugot.  Alhamdulillah, seumangat bansa Atjèh untôk lheuëh dari djaroë peundjadjah mantong that lambông dan tameulakèë bak Poteuh beubèk djeuët seumangat njoë leukang dari djiwa geuneurasi bansa Atjèh.

Ukeuë njoë, lom le buët njang pajah tapeudjak supaja geutanjoë meuteumeuëng trôh bak tudjuan meurdèhka. Keusadaran rakjat geutanjoë akan ideologi Atjèh Meurdéhka dan keupentingan nasional Atjèh Meurdéhka that tapeureulèë keu sinambông buët AM.  Saweuëb hanja dengon keusadaran njan keuh geutanjoë djeuët tapeudjiôh buët-buët njang hana meumanfaat sapeuë keu peurdjuangan bansa droëteuh, peuë lom meunjo deungon hana tathèë  buët njan djustru peukong neuduëk peundjadjah di bumoë Atjèh. (red)

Batja su AM 3 dalam Pdf:
http://www.asnlf.org/files/9913/6001/5812/SuAM_03.pdf

Citizen Reporter Basa Atjèh

Seurba Seurbi Irupa & Australia
Uléh: Asnawi Ali


Dalam sithôn njang dua blah buleuën, chaidjih tiëp aché dan awai thôn Masehi, ban sigom wilajah Irupa keunong musém lupië.  Musém lupië njan lhèë buleuën meuawai kira² Novémbèr sampo aché Februari dan tiëp meuganto musém minimal tiëp go njan pih sakét phui lam sithôn.  Njang paléng teuga lupië na keuh Sweden, Norway, Findland, Rusia dan Iceland sabab neugara² njan meubataih deungon kutôb blah baroh.  Meusabeub karap tiëp uroë Tuhan lupië, nan nanggroë njang keuseuneulheuh teusebot njan sampo lakap droëdjih seubago "Iceland" (Nanggroë Éh).

Lam buleuën Djanuari njoë keuh puntjak dari pada musém lupië njang meunjoë malam di lua rumôh suhu kon lé Nol deuradjat meutapi djeut sampo minus 20 °C dan teungoh uroë seukita minus 5 °C.  Ka lubèh lupië nibak leumari éh, keubit that sidjuëk!  Meunjoë di dalam rumôh bah that pih na AC su-uëm kadang² beuna sitokén atawa silop keu lapék gaki bak aleu rumôh.