Peukara Bitjah-Blah Bansa Atjèh Di Eropa

DOKUMEN NEGARA
PEUKARA BITJAH-BLAH BANSA ATJÈH DI EROPA

Geususôn
Uléh
Mustafa Djalil dan M. Yusuf. Daud

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Bismaillahir Rahmaanir Rahiim
”HAI UREUËNG2 NJANG MEU-IMAN , meunjo trôk bak gata ureuëng fasèk (awak paléh2) djidjak ba haba, maka handjeuëthan tasidék (taparéksa beu butôi2 dilèë jôhgoh tapatéh) supaja bèk meu-élanja ureuëng laén, sabab gata hana éleumèë - hana tateupeuë-sapeuë - dan akan teulaih teuh ateuëh peuë njang tapubuëtnjan”Surat Al-Hudjarat: 6.

”HAI UREUËNG2 NJANG MEU-IMAN, tameudong beukong bak keu-adélan dan ta-ék saksi ateuëh nan Allah bahthatpih keunong ateuëh droë-teuh, atawa ateuëhma-ku teuh atawa ateuëh keurabeuëk2 teuh. Bôh kaja atawa gasiën, Allah leubèh toë deungon sipulan njan nibak deungon gata. Djadi bèk sagai2 taturôt hawa nafsu seuhingga gata hana tameusikap adé, dan meunjo gata tapaléng - han ta-ék saksi ateuëh kebenaran - maka beuta-ingat bahwa Allah neuteupeuë bandum buët gata njan.” Suart An-Nisa’: 134.

”HANDJEUËTHAN GATA tapeubeuna buët njang beuna dan tapeusalah peuë njang salah, bahthatpih awak ku’èh2 hana galak djih.” Surat AL-Anfal:8


NARIT PEU-INTAT

DOKUMÈN ubit njoë njang ka teususôn ka leubèh sithôn njang ka ulikôt, meusadja kamoë peuteubiët uroënjoë untôk teupeutrang sabab-musabab nibak karu2 di Sweden njang ka meu’euë trôk u Malaya dan u nanggroë. Dokumèn njoë hana teusipreuëk baroëkon nakeuh ateuëh padum2 boh alasan: (1). Kamoë bri watèë keu tôkkang keumeukoh di Sweden atawa pembantu2 awaknjan di Singapura supaja buët njang ka leupahnjan geutarék keulai dan fitnah njang ka geusipreuëk njan geupeupijôh. (2). Kamoë bri watèë keu bansa Atjèh njang na di Malaya supaja geusidék keudroë deungon butôi peukara karu2njan dan geupeuseulusoë deungon djroh.

Uroënjoë, sithôn lheuëhnjan, le that peuë njang ka teudjadi njang hana teupasoë dalam dokumèn njoë. Dan peuluweuëng njang ka kamoë bri keu awak keumukoh dan peumbantu2 awaknjan seulama sithôn njoë, teunjata kadjingui untôk djipeukong droëdjih dan kadjitamah lom deungon matjam2 fitnah njang laén, seuhingga na padum2 droë ureuëng njang ”djroh”2 di Malaya ka keumah djipeulangoë. Taktik njang djingui lé awaknjan nakeuh: watèë saboh fitnah han keumah djipeudong, maka bagah2 djigantoë deungon fitnah njang laén, seuhingga alasan2 phôn awaknjan pakon kamoë sampé djipeutuebiët nibak AM kadjeuët keu ubit that. Saboh tjunto fitnah: ”Abu Panglima geudjak bak WN geudjak lakèë hak”, tapi hana djipeutrang peuë hak njan. Watèë ramè njang sangsi keu peukara tudôhan njan, maka djitamah lom batjut treuk: ”Teungku Daud geudjak lakèë hak njan kon keudroëgeuh, teutapi geumeudjôk keu Yusuf - aneuk geuh.” Meumakna Yusuf Daud ”keuneuk djeuët keu Wali Nanggroë?” Na’uzubillahi min zaalik! Kareuna tudôhannjan pih han keumah djipeubukti, maka dudoë kadjituka lom lagèë njoë: ”Sibutôidjih Teungku Daud tjit hana salah, njoë bandum buët bang Yusuf dan bang Syahbuddin. Awaknjan dua njang djak peutadjô-tadjô Abu.”

Tjunto fitnah keudua: Watèë Abu neugisa dari Malaya uroënjan deungon saboh surat peunutôh ureuëng ramè juë djak meurumpok kamoë bandum deungon WN, maka lé Toto Zaini langsông geukheun dalam taloëpun bahwa WN han neutém teurimong meunjo kamoë keuneuk djak tanjong pakon geukoh nibak AM (batja surat kamoë u Malaya dalam lampiran IX). Njan keuh sabab pakon sampoë uroënjoë kamoë gohlom meurumpok deungon WN. Watèë awaknjan han keumah djibri alasan u Malaya pakon kamoë handjeuët meurumpok deungon WN, maka dudoë ka meusipreuëk haba disinan bahwa ”Teungku Daud dan M. Yusuf keuneuk djak tjeukak Wali...Dan M. Yusuf Daud djak phok mari buku Wali dan tjuë dokumen.” Dan le fitnah2 laén lom njang bèk treuk manusia, meu bumoë-pih han keumah djiteurimong. Tapi pakon tjit na sibagian bansa Atjèh di Malaya keumah geuteurimong haba fitnah njan, seudangkan nam droë ureuëng Atjèh disinoë njang geu-undang u rumoh sidroë-droë lé Toto Zaini dan Djamil Amin juë koh kamoë, meusidroëpih hana njang tém. Sababdjih nakeuh: a). Ureuëng di Sweden deuh geukalon keudroë peuë njang teudjadi disinoë, seudangkan ureuëng di Malaya hana deuh geukalon. b). Awak keumukoh ka leubèh awai djikampanje jôh gohlom buëtnjoë djipeudjak dan tjara djipubuët pih meu-atô that - njakni tjara kudéta.

PAKRI NA MANUSIA (bèk takheun biëk Atjèh dilèë) djitém fitnah manusia laén sidumnan rupa, sidumnan trang dan sidumnan djeuheut. ‘Ohlheuëh awaknjan meuhasé djipeubungèh Wali keu kamoë deungon djiba matjam2 peusuna dan fitnah sampé2 kamoë handjeuët lé meurumpok deungon droëneuhnjan, djinoë awaknjan ka djipeupaké kamoë lom deungon bansa Atjèh di Malaya dan di Atjèh. Tudjuan awaknjan hana laén supaja watèë kamoë woë u Malaya beu- djipoh ladju deungon hana sidék2 lé, kareuna kamoë djikira dumnan raja salah. Lompih awaknjan teumakôt that meunjo kamoë woë u Malaya meudjak peugah haba njang butôi, seudangkan awaknjan keudroë sagai2 han djidjeuët woë lé keunan - peuë lom djidjak hadap kamoë. Seulama sithôn njoë, na ureuëng njang djroh2 dan butôi seumiké di Malaya njang ka djipeusè nibak peurdjuangan, dan na njang keunong antjam kareuna ka geudjak sidék peukara karu2 njoë deungon butôi. Dan malah na njang djimeudjak poh ramè2 kareuna rakan njan kebetulan na meurumpok deungon Yusuf Daud watèë woë u Malaya ban2 njoë. Pakri trôk keunan djitém pububuët, saré2 Atjèh, saboh seuëh dalam perdjuangan dan saban2 kalheuëh kurubeuën keu peurdjuangan? Njoë bandum akibat nibak fitnah. Memang hana meulèsèt meubatjutpih lagèë ka neupeu-ingat uléh Po Teuh dalam Surat Al-Baqarah, ajat 191: ”...Dan fitnahnjan nakeuh leubèh nibak buët seumupoh.”

BAHPIH DUMNAN ka djipeulaku ateuëh kamoë, mantong tjit kamoë lakèë bak sjèëdara2 kamoë di Malaya supaja bèk na njang peugot2 droë keu gladiator (tôkkang seumupoh) atawa keu Malek Maut (tôkkang tjok djawong)! Le that darah bansa Atjèh ka rhô: di Atjèh buët Djawa, di Malaya buët Meulaju. Uroënjoë ureuëng Atjèh keuneuk rhô darah ureuëng Atjèh diluwa nanggroë? Keu si man njan kamoë kheun lagèënjoë: ”Demi keadélan, demi kebenaran dan demi untôk peuhantjô fitnah njang ka meuradjaléla disinan, kamoë harap sigo treuk, bèk publoë murah2 that! Sabab, kamoë akan meutém bloë bahthatpih deungon jum meuhai. Meunjo gata tatém maté bak tapeudong fitnah, kamoë sirutôh go meutém maté bak peuhantjô fitnah njan. Keu gata mantong na dua peuniléh uroënjoë: peuhantjô fitnah atawa peudong fitnah. Seudangkan keu kamoë tjit saboh khong: peuhantjô fitnah.

KEU KAMOE NJANG KA djiélanjanjoë, hana laén njang djeuët kamoë peugot bak meubila droë-meuh maléngkan teusipreuëk dokumèn njoë supaja mangat glah bandum njang meutjat-tjuët-njan, dan supaja mangat hantjô bandum njang bateuënjan. Kamoë lakèë bak ureuëng2 Thjik, adoë dan aduën kamoë disinan supaja watèë kebenaran ka teuka dan ka deuh trang, neumeudong bak kebe- naran njan. Sabab, hantom dalam seudjarah manusia bahwa buët salah dan fitnah njan keumah peudong. Po Teuh Allah kalheuëh nemeudjandji dalam Surat Al-Isra’, Ajat 81: ”Dan takheun lé gata, ka teuka njang beuna dan ka hantjô njang bateuë. Keubit2, njang bateuë njan teutap hantjô.”

KAMOE LAKÈË BAK BANSA Atjèh pat mantong supaja kitab dokumen njoë beudjeuët keu bahan peutimang antara njang beuna deungon njang salah. Kamoë lakèë tjit bak tôkkang keumeukoh di Sweden, dan bak peumbantu2 awaknjan di Singapura dan njang ka keumah pluëng uluwa nanggroë ban-ban njoë ‘ohlheuëh geusipreuëk fitnah disinan, supaja meunjo keuneuk djaweuëb bukunjoë musti dalam rupa tuléhsan.

Stockholm, uroë 30 November, 1998


Hudép beusaré
Maté beusadjan,

Peungarang
========

PEUTJAT , PEUTUBIËT NIBAK AM ATAWA KOP?

DUA BLAIH THÔN NJANG KA ulikôt ka teudjadi ateuëh bansa Atjeh di Sweden saboh malapeutaka - saboh bitjah-blah njang hana meu-untông sapeuë keu saboh2 pihak. Bahthatpih kalheuëh na usaha ka meubeuleuën-beuleuën dari bandua pihak untôk peusè supaja bitjah blah njan bèk teudjadi, teutapi sajang that, musibahnjan kateudjadi tjit. Kamoë njang tinggai siteungoh treuk watèënjan sabé meupeugah bahwa peuë njang teudjadi njan paléng djeuheut dan rugoë that-that keu perdjuangan, sabab siteungoh nibak njang katrôk u Sweden hana lé dalam seuëh geutanjoë - dan hana meusidroëpih njang na rôh piké bak watéë njan bahwa keudjadian njan akan meu-ulang lom teuma. Teutapi seudjarah teutap meu-ulang bahthat pih pakriban brôk !

Peuë njang teudjadi ateuëh kamoë lhèë uroënjoë (Teungku Daud, Yusuf dan Syahbuddin) teubandéng deungon peuë njan teudjadi ateuëh Toto Husaini Cs dua-blah thôn njan ka ulikôt meulaén that-that, bahthatpih mantong muka2 njang djeuët keu puntja koh-meukoh baroëdjéh njang peudjak buëtnjan uroënjoë lom. Peukara koh Toto Husaini dilèë nakeuh WN njang tjok peuneutôh dan tham kamoë handjeuët meurumpok lé ngon hôn njan (meunjo WN han neukoh awaknjan, Toto Zaini antjam pijôh nibak Meuntroë dan M. Jamil Amin akan geupluëng dari Norsborg - geudjak duëk djuôh ho laén). Uroënjoë, Toto Zaini dan M. Jamil Amin njang ‘peutubiët’ kamoë nibak Atjèh Meurdéhka. Dua droë ureuëng Atjèh di Sweden njang ka 10 thôn hana tom rôh lé bak buët2 peunténg djak bila bansa diluwa nanggroë. Kareuna awaknjan dua buta haraih - dalam makna politék dan diplomasi - maka ka keumah djipeu-alat djinoë Bakhtiar Abdullah mangat djeuët djijuë peuë njang galak awaknjan. Seudangkan WN keudroë djinoë siat na dalam keuadaan sakét njang peureulèë istirahat butôi-butôi, pajah na ureuëng djaga uroë-malam dan hana keumah neuseumiké meubatjutpih peukara2 lagéënjoë. Bèk treuk neutjok peuneutôh njang pajah2 njang akan peugot akibat karu ukeuë, meuneuteupeuë handjeuët peukara2 lagèënjoë.Meunjo tjit djipeutjah’èt peukara njoë deungon WN dalam keuadaan droëneuh lagèënjan, meumakna awaknjan ka djidjak publoë nan WN dan ka djidjak peutamah sakét WN.

Meunjo pih WN djipurôh dalam buëtnjoë, njan peureuséh lagèë ureuëng djak tet saboh rumoh: phôn peugot rentjana njang meu-atô that atawa atô strategi; mita dan peuna ‘peukara dan alasan’ pakon rumohnjan musti ta tet; peusapat pèng djak bloë minjeuk bénsén; meunjo na kajèë2 thô lingka rumohnjan pinah dilèë bèk sampè tutông rumoh2 laén; dan keuneulheuëh,’ohlheuëh rumôhnjan ka meusiram deungon bénsén, barô djipapah WN bak teumpatnjan dan djipeudjaroë kèh juë thjèt atawa tet. Teutapi kareuna rumohnjan dari batèë dan ka djirah lé udjeuën meuplôh-plôh thôn, maka ka teuntèë mantong han djitém lhiët dan pajah tutông, seudangkan rumoh2 kajèë dilingkanjan rôh atra awaknjan keudroë dan moto peulén apui njang na padum boh disinan pih ka mulai tutông tjit - rupadjih tuwo djipeusè bunoë, sabab hana djiteupeuë njan moto ‘bomba’, dan djinoë teugoh djiôsaha keuneuk peuseulamat moto ‘bomba’ dilèë mangat djeuët djipeuseulamat rumoh droë awaknjan njang teungoh tutông njan. Njang paléng lutju lom nakeuh hana djiteupeuë njang djitetnjan bunoë nakeuh rumoh batèë. Tapi djinoë djikeudjeuët peugah njan bandum buët ‘WN’.

Pakri trôk haté Zaini Abdullah Cs geutém peububuët buët2 peubitjah-blah bansa Atjèh njang teungoh seungsara njoë; djak peugot KUDETA watèë WN teungoh nadak; tham ureuëng handjeuët lé djak djaga WN watèë malam, sita aneuk guntji P.O. Box bak djaroë ureuëng deungon hana alasan meu-ubé suma; trôk ‘an ureuëng binoë dan aneuk miët handjeuët lé djak intat peunadjôh dan djak saweuë WN; limong droë rakan seutia geutanjoë njang ka geuhei sidroë-droë lé Toto Zaini dan M.Jamil Amin geupadan ‘koh’ kamoë tapi han geutém dan geukeuneuk tanjong lansông keudroë bak WN, sampoë trôk ‘an ureuëng2njan keudroë ka keunong koh djinoë; dan keuneulheuëh WN kadji- peugot lé awaknjan keu ‘Wali sjèëdara’ kon lé keu Wali Negara. Sabab, njang tinggai sadjan WN djinoë tjit sjèëdara bandum, seulaén Bakhtiar Abdullah. Bakhtiar djisokong sireutôh persen peukara koh kamoë lhèë droë njoë dan, meunurôtdjih, meunjo ‘WN’ ka neutjok peunutôh koh, ”pajah ta-ikôt dan han djeuët tanjong pakon. Meunjo na ureuëng tanjong di Malaya, peugah mantong hana teupeuë” (batja lampiran VIII watèë ureuëng limong droë meurumpok ngon WN). Adak pih WN njang tjok peuneutôh pih pajah tatanjong tjit - peuë lom tateupeuë njan buët Toto Zaini dan Bakhtiar keudroë. Bahthatpih Bakhtiar ka 15 thôn tinggai di Eropa, tapi deuh ulèë djih sidumnan dhoë; keudjih hana makna sapeuë lé beuna atawa salah; narit2 lagèë ‘mupakat’, ‘musjawwarah’, ‘demokrasi’ dan ‘meuduëk-duëk untôk tuka pikéran’ hana arti meubatjutpih bak djih. Bak haté djih ureuëng Atjèh djinoë mantong geuhudép lagèë bak awai2 thôn 45, jôhgoh beureutôh Prang Tjumbôk - watèë nanggroë mantong dalam djaroë ulèë balang. Njan kudoë2 ureuëng keuneuk peudjak politék luwa nanggroë AM?

Bahpih dumnan djeuheut buët dan rantjana peubitjah-blah bansa ulèh padum2 droë paranoid di Sweden, teutapi na tjit sidroë-dua ’djaroë2 kuto’ di Malaya dan Singapura njang rôh bantu awaknjan? Meunurôt Teuku Sarong Samidan, peukara koh ureuëng lhèënjoë kalheuëh geumupakat deungon ”ureuëng ateuëh2” njang ”meuteuntèë-teuntèë”. Kamoë akan seunang that haté meunjo ék meuturi deungon ”ureuëng2 ateuëhnjan”. Sabab, soë mantong njang rhôh bantu dan peubeuna buët peubitjah blah bansa njoë, wadjéb djitanggông- djaweuëb dônja-akhirat peuë njang teudjadi ukeuë njoë akibat nibak buët djeuheutnjan. Dan, meunurôt kamoë teupeuë, njang djeuët keu tuleuëng- rhuëng dilikôt buët Toto Zaini Cs njoë, seulaén Zakaria Saman, nakeuh padum2 droë keuturônan Atjèh njang hana djitupat Atjèh, hana djitu’oh adat-reusam Atjèh, hana rumoh di Atjèh dan hana sidroë sjèëdara awaknjan njang na teupèh atawa rhôh dalam buëtnjoë di Atjèh. Paranoid atawa paranoid psychosis - istilah éleuméë djiwa - meumakna watèë sidroë2 ureuëng djitjuriga keu gob laèn deungon hana bukti sapeuë, hana sidroë ureuëng njang djeuët djipeutjaja, tindakan dan narit ureuëng laén sabé djipham meubalék atawa negatif dan bak simannjan na saboh peurasaan sang-sang bandum ureuëng hana galak keu djih. Sibagoë tjunto: Watèë rakan-rakan dari Sweden djak u Libya djak bantu WN latéh ureuëng Atjèh dan lheuëhnjan na padum2 droë geubri tugaih woë u Malaya, maka deuh tadeungo dudoë haba2 nibak ureuëng2 di Sweden njang hana djak bak latéhan ( seulaén Adam Umar njang ban trôk u Sweden, laén bandum sjèëdara WN ) bahwa ”awaknjan djidjak u Libya tjit galak droë mangat meuteumeung tikèt pré djak woë u Malaya.” Dan rakan2 geutanjoë njang djeumot atawa aktif bantu WN, djipeugah ”djak mita pangkat dan galak djeuët keu ulèë”. Syarif Göran Usman (Syarif njoë ka geutamah nan ureuëng Sweden ”Göran ” di teungoh2, mungkén han séb nan njang geubôh lé ureuëng Thjik di gampông ) nakeuh salah sidroë njang djeumot bantu WN, dan rakan njan keudroë le that go djikheun lé sjèëdara droë-geuh ka ”galak keu ulèë,” ka ”raja geupijah ngon ulèë ” dan le laén2 lom. Menantjit peuë njang keudjadian ban-ban njoë watèë Yusuf Daud dan Syahbuddin AR. gisa dari Konggrès UNPO di Estonia, dan kareuna na hasé batjut maka uléh sjèëdara2 WN disinoë deungon trang2 dan hana malèë meubatjutpih djipeudeuh hana galak djih peuë njang geutanjoë teumeung di Estonia. Uléh M. Jamil Amin, dalam rapat di rumoh Yusril, djikheun lagèënjoë: ”Peuë watèë gata (Yusuf Daud) djak u Tallin go njoë leubèh meuhasé nibak Teungku djak”? Paranoid Psychosis nakeuh saboh peunjakét djiwa tjit, njang meunjo hana bagah tapeu-ubat, sipeusakétnjan akan djeuët keu Psychopat. Dan kamoë lhèënjoë sibutôidjih kalheuëh djitimbak maté adak na beudé bak djaroë awaknjan uroënjoë.

Supaja mangat tateupeuë pakriban neuduëk peukara njang butôi maka peureulèë tasidék padum2 boh sjoë dan asai-usui nibak keudjadian njoë.
Kamoë njang tren djaroë dimijubnjoë, Tgk. Daud Husin, Syahbuddin A.Rauf dan M.Yusuf Daud, lhèë droë njang ka Toto Zaini Cs ‘peutubiët’ nibak Atjèh Meurdèhka deungon hana sah dan hana alasan sapeuë seulaén nibak untôk kepenténgan droë keuneuk djak ukeuë deungon hana pajah peububuët keu peurdjuangan meubatjutpih, deungon njoë kamoë peutren padum2 boh lapôran dan keudjadian njang meusambông langsông deungon buët peubitjah- blah peurdjuangan Atjèh Meurdéhka di Eropa dan Malaysia dan mungkén tjit meu-’euë trôk u Atjèh ukeuë-tameulakèë bèk!

PEURISTIWA MEUNTROË MALEK TEUKA
(uroë 16 Djanuari, 1997)

Bak uroë Rabu 15 Djanuari 1997, poh 8.30 malam, Syahbuddin A.Rauf taloëpun Yusuf Daud brithèë bahwa Meuntroë Malek dan Zakaria Saman akan trôk u Sweden singoh beungoh. Syahbuddin geuteupeuë peukara njoë rot peurumoh-geuh, Kamaraini Usman, njang keubeutulan meurumpok deungon Teuku Hasan Ibrahim watèë seumeurah dimijub bunoë uroë. Jôhgohlom njan Syahbuddin kalheuëh taloëpun Abu (Teungku Daud) teutapi Abu keudroë hana neuteupeuë-sapeuë - hana soë brithèë. Njang djeuët keu su-euë, pakon Meuntroë teuka go njoë geurahsia bak padum2 droë kamoë? Watèë Bakhtiar djak bak Teuku Hasan dan brithèë peukara trôk Meuntroë Malek, uléh Maddawiyah, peurumoh Bakhtiar, djikheun: ”peuë tjit neupeugah bak lôn rahsia bunoë?” Bakhtiar djidjaweuëb : ”Alah, peuë rahsia! Euntreuk kon geuteupeuë tjit !

Biasa djih watèë trôk djamèë, peuë lom djamèë djuôh, peuë lom djamèë neugara, sabé geubri thèë bak bandum dan soë njang na watèë djak prèh u lapangan-kapai-pho. Tapi trôk Meuntroë go njoë meulaén that nibak trôk njang ka-ka ulikôt. Sidék keunoë sidék keudéh, meuteumeung haba bahwa Bakhtiar Abdullah dan dua droë laén lom na di rumoh Toto Zaini, akan beurangkat djak prèh Meuntroë u Arlanda poh 12 malam euntreuk. Djadi kamoë djinoë, Yusuf Daud, Abu, Adam Umar dan Syahbuddin, njang teulat teupeuë peukara Meuntroë trôk, hana lé hireuën meubatjutpih sabab njang atô buëtnjan nakeuh Toto Zaini dan Bakhtiar Abdullah. Bèk treuk djak pakat prèh u lapangan pho, meudjibrithèë pih hana bak kamoë.

Abu na dalam keuadaan sakét, ka siminggu hana keumah tren dari rumoh. Uroënjan ladju, uroë Djum’at, Abu taloëpun Meuntroë dan Zakaria Saman bak rumoh Mustafa, utjap seulamat trôk dan lakèë watèë keuneuk meurumpok deungon Meuntroë. ‘Oh sineungoh, uroë Sabtu, Yusuf Daud djak meurumpok Zakaria Saman dan peugah2 haba na meudua-lhèë djeuëm tapi hana meurum- pok ngon Meuntroë sabab hana trôk geuwoë sampé karab djeuët puka puasa. Zakaria Saman teuka u rumoh kamoë uroë Seulasa teutapi Meuntroë ‘sibôk’ that, han meuteumeung meurumpok ngon Abu bahthatpih ka dua-lhèë go Abu taloëpun-seudangkan u rumoh2 laén lingka rumoh kamoë kalheuëh djidjak peurawôn lé Bakhtiar bandum.

Toto Zaini, Bakhtiar Abdullah dan Syarif Göran Usman, awaknjan lhèë karab tiëp uroë sabé sibôk duëk rapat, meudjan-djan di rumoh WN, meudjan-djan di rumoh Toto Zaini, seudangkan kamoë lhèë hana rôh lé dalam sapeuë rapat. Kamoë teupeuë dudoë bahwa Toto Zaini dan Syarif Göran (meungaku keudroë) geutjok pré keuridja lhèë uroë sapo untôk peutimang Meun- troë.Meuseuké that dalam seudjarah Atjèh di Sweden Toto Zaini geutém tiëk buët lhèë uroë untôk kepenténgan Atjèh Meurdéhka! ” Njoë musti na rantjana sipeuë-peuë,” meunankeuh kamoë piké. Dudoë kamoë teupeuë lom bahwa Usman sikeuluarga (hôn Toto Husaini dan meulintèë Meuntroë) na geuba u rumoh Toto Zaini dan éh di rumoh Syarif Göran Usman. Njoë saboh keudjadian njang paléng gandjé! Biasadjih, meunjo kamoë rôh marit deungon salah sidroë nibak hôn Toto Husaini watèë meupakhôk bak djalan dan na djikalon lé sjèëdara2 WN disinoë, kamoë akan geuhei lé WN gepeuingat deungon kreuëh that dan malah na njang pajah peusumpah sigo treuk. Djadi tindakan Toto Zaini Cs njoë hana keumah kamoë pham meubatjutpih,dan Abu (Teungku Daud) neutaloëpun langsông WN dan neutanjong peuë Usman kalheuëh WN peumeu’ah atawa hana. WN neudjaweuëb lagèënjoë:
”Ulôn bri izin keu Malek djidjak meurumpok ngon aneuk djih - hana leubèh nibaknjan. Peukara Usman, Mahkamah Nanggroë Atjèh njang peuputôh singoh peuë geupeumeu’ah atawa hana,” lagèënjan djeunaweuëb WN keu Abu .

Meunjo meunan djeunaweuëb WN, pakon tjit Toto Zaini beuhe that geuba Usman u rumoh dan geulawan WN deungon trang-trang ?

‘Ohlheuëh Meuntroë Malek siplôh uroë disinoë dan kalheuëh peuteuntèë tikèt djak gisa u Singapura, barô geutaloëpun geudjak meurumpok ngon Abu. Keu kamoë njan memakna saboh hai njang paléng luwa-biasa. Tjit sipeuë sagai njang kamoë piké sabé: ”Pakon keuh djeuët lagèënjan dan pakon awaknjan djidjak peupaké kamoë deungon Meuntroë”? Teutapi bak watèë njan kon Zakaria Saman ka geukheun bak Ramli Abubakar lagèë njoë: ”Ramli, kah bèk meutadjô-tadjô ukeuë”! Peuë makna njan? Uroënjoë, watèë lapôran njoë teupeutren, ka leubèh trang lom peuë njang baroë kon meubreum-breum. Rupadjih program keumukoh njan ka leubèh awai dirantjana.


WN SAKÉT
( uroëbuleuën 15 Mai, 1997 )

Hana tréb lheuëh Meuntroë dan Zakaria Saman gisa u Singapura, WN deungon tiba-tiba ka sakét. Sakét WN go njoë meulaén that deungon sakét2 baroëkon. Disinoë handjeuët teupeugah deungon trang2 that pakriban sakét, sabab meusambông deungon peukara nanggroë.

MEUSAPAT DI RUMOH RAMLI ABUBAKAR
(uroëbuleuën 18 Mai, 1997)

Malam njoë kamoë beuët Yasin meudô’a keu WN beubagah puléh dan tjok peuneutôh peuë musti peugot. Hasédjih: Brithèë bak Karim di Amerika; brithèë bak Meuntroë di Singapura, teutapi handjeuët meuthèë bak umum sabab njoë na peungarôh ateuëh politék luwa dan dalam nanggroë Atjèh. Tugaih brithèënjoë teupeudjaroë bak Toto Zaini dan Bakhtiar Abdullah. Dudoë teuteumeung haba bahwa pakriban WN sakét ka butjo di Malaya. Soë peu- butjo,Wallahu Alam !

MEUSAPAT DI RUMOH TOTO ZAINI
( uroëbuleuën 7 Djuni, 1997 )

Dalam atjara puka rapat, Toto Zaini ( batja: Toto balet luka dan djarôm ureuëng sakét) peurintah bak Bakhtiar, antara laén, (1) supaja peubateuë bèk djak hadé bak konggres UNPO di Estonia dan (2) peuë mantong peukara supaja brithèë bak Meuntroë di Singapura.

‘Ohlheuëh kira2 sidjeuëm musjawwarah dan tuka2 pikéran keu dua boh peukara diateuëh bunoë, keuneulhuëh keumah tjok saboh keusimpôlan: 1. Peukara UNPO: Konggres Sidang Umum UNPO di Estonia pajah hadé, dan dua droë delegasi njang teudong nibak Bakhtiar Abdullah dan Yusuf Daud akan teukirém u Estonia ( Toto Zaini deuh hana seunang deungon peuneutôh ureuëng ramè njoë ). 2. Bandum peukara tapeudjak lagèë ka neugaréh uléh WN atawa lagèë njang ka biasa WN peugot, dan meunjo na peukara2 njang meusangkôt deungon Malaya dan han keumah tjok peuneutôh disinoë maka atranjan taseurah bak Meuntroë ( Toto Zaini hana seunang tjit sabab meu- keusud gobnjan dumpeuë taseurah bak Meuntroë dan peugot di Malaya - ureuëng di Sweden bèk peugot sapeuë lé, geu-éh2 mantong lagèë gobjan dan djôk péng keu negara 2-3 reutôh kronor sibuleuën ). Seulaén nibak dua peukara njoë, meunjo na surat2 dari hubôngan luwa pajah ba dalam rapat, meupakat, djaweuëb dan bak WN handjeuët peuthèë sapeuë. Watèë rapat karab habéh na saboh peukara treuk njang goh seuleusoë nakeuh peukara rumoh WN. Dalam kesempatannjan, Toto Zaini geukheun lagèënjoë: ” Meunjo han séb pèng ngon bajeuë siwa rumoh Teungku, pajah peubateuë djak bak rapat UNPO . ” Keuneulheuëh, bandum peukara keumah peuputòh.

MEUSAPAT DI RUMOH TEUNGKU JALIL
( uroëbuleuën 14 Djuni, 1997)

Habéh beuët Yasin, lagèë biasa, peugah keuadaan WN dan keuadaan di Malaya. Bakhtiar peunjata han keumah djak bak Sidang UNPO kareuna na alasan2 pribadi njang han geutém peugah dalam rapatnjan ( bandum ureuëng geuteupeuë Bakhtiar ka keunong ‘tjulok’ Toto Zaini). Yusuf Daud dan padum2 droë laén lom tunjok Syahbuddin A. Rauf keu gantoë, sabab rakannjoëpih na peungalaman dan leubèh got basa Inggréh nibak njang laén2.

MEUSAPAT DI RUMOH SYAHBUDDIN A. RAUF
(uroëbuleuën 12 Djuli,1997)

Toto Zani dan M. Jamil ka leupah woë u Singapura. Keuadaan Wali na leubèh djroh batjut, dan dalam watéë paneuk njoë kadjeuët teubiët dari rumoh sakét dan woë u rumoh droë deungon sjarat, kalheuëh meudjandji deungon Dokter di rumoh sakét, pajah na ureuëng satoh uroë malam (24 djeuëm). Malam njan ladju kamoë duëk pakat dan musjawwarah untôk susôn daftar djaga WN watèë malam dan giléran djak intat peunadjôh WN ka teupeu- hudép keulai.

MEUSAPAT DI RUMOH RAMLI ABUBAKAR
( uroëbuleuën 26 DJULI,1997 )

Yusuf Daud dan Syahbuddin A.Rauf bri lapôran peukara hasé Sidang Umun UNPO di Estonia dan hubôngan2 barô njang ka teudjalén. Dalam rapatnjan teupeutrang tjit peukara rantjana masa ukeuë geutanjoë diluwa, antara laén, meuhubông deungon pembitjaraan Delegasi Atjèh deungon Sekdjen UNPO Michael Van Walt di Estonia, maka geutanjoë (1) akan takirém saboh delegasi untôk djak marit bak Sidang Hak2 Asasi Manusia di Geneva bak buleuën Agustus 1998 (2) akan ta kirém sidroë atawa dua droë aneuk muda Atjèh dari Malaya u Markaz Rajek UNPO di nanggroë Beulanda untôk djak sikula bahasa dan diplomasi njang djipeunan deungon Internship Programme ( batja draft surat Yusuf Daud keu Eliane dalam lampiran I, njang keuneuk kirém tapi hana djadèh sabab ka karu njoë) dan (3) saboh Delegasi RMS njang teudong nibak Otto Mattulessy dan Frieda Souhuat akan teuka u Sweden bak akhé Agustus untôk djak bintjang peukara keurdjasama jang rapat antara Atjèh, RMS, Timor dan Papua, seurta peukara kursus diplomasi untôk musôh2 Indonesia njang akan djipeugot di Geneva atawa New York uléh antara laén Ramos Horta. Peukara djamèë njang akan teuka njoë dan program njang akan geuba, uléh Delegasi Atjèh kalheuëh marit panjang2 watèë di Estonia, dan kalheuëh brithèë tjit bak WN bahwa meunjo droëneuhnjan hana meutamah djroh, maka rantjana djamèë teuka pajah tapeubateuë. ’Oh habéh lapôran Konggres UNPO, uléh ureuëng ramè geulakèë bak Toto Zaini supaja peugah batjut haba dari Malaya. Meunurôt Toto Zaini, di Malaya dumpeuë djroh-djroh; ureuëng hana rhet seumangat; pèng keu pha kamèng teungoh peusapat ladju; dan peukara WN sakét hana ureuëng teupeuë ( haba dari Malaya na kira2 10 minet) .

MEUSAPAT DI RUMOH YUSRIL ABDULLAH
( uroëbuleuën 2 Agustus,1997 )

Malamnjoë, uléh ureuëng rame lakèë haba batjut bak M.Jamil Amin njang ban woë dari Malaya meu-ikôt-ikôt deungon Toto Zaini. Haba M. Jamil na leubèh le batjut nibak haba Toto Zaini minggu njang ka ulikôt. Haba njang paléng su-uëm malam njoë nakeuh peukara Yusuf Daud woë u Malaya djak peugah ‘ politék luwa nanggroë AM nol ‘ bak thôn 1994. Toto Zaini dan M. Jamil seurang Yusuf Daud peukara ‘nol’ njan dan meudong keubit2 bahwa Yusuf Daud na djikheun narit njan. Watèë Yusuf Daud tanjong pat geu- deungo habanjan, geudjaweuëb nibak ‘ureuëng njang got-got’ tapi handjeuët peugah nan. Seudangkan Bakhtiar Abdullah, Yusril Abdullah, Ramli Abubakar dan Mustafa Jalil njang na di Malaya bak thôn 1994 dan na di Malaya lom padum2 buleuën njang ka ulikôt, bandum ureuëng njan, watèë Yusuf Daud peuzinab, geu-ék saksi bahwa peukara ‘nol’ njan hana soë meutjeukot dan hana tom soë deungo di Malaya. Djadi pakon tjit Toto Zaini dan M.Jamil njang hana leubèh lhèë uroë tinggai di Malaya dan njan phôn geukalon muka ureuëng Atjèh ‘ohlheuëh 15 thôn diluwa, geupeugah njan peukara ‘paléng serius’ dan ‘ kadjeuët keu haba rajek’ ban sabohnjan? Kareuna awaknjan keubit meudong, maka uléh Yusuf Daud meudjandji peukaranjan akan geusidék deungon butôi ( batja surat Yusuf Daud keu Abi dan bang Ilyas dalam lampiran II ). Njoë saboh bukti bahwa awaknjan dua, seulaén djak meurumpok ngon ureuëng tjhik dan sjèëdara, woë u Malaya go njoë na meukeusud2 njang paléng kuto. Peureulèë teupeutrang disinoë bahwa sjèëdara2 WN di Sweden han tom got saré keudroë-droë - sabé djimeujeuh - leubèh2 antara Syarif Göran deungon M. Jamil Amin tjit lagèë ‘mië ngon asèë’. Ban-ban njoë Syarif Göran na geupeugah bak kamoë lagèënjoë: ”Hana kuteupeuë sagai, bang Jamil seulama geuwoë di Malaya tjukôp ”snäll” (basa Atjèh: got akai) ngon drokuh - kajém that geutaloëpun.” Disinoë pih deuh tjit bahwa Toto Zaini dan M. Jamil na geupuwoë ‘inspirasi’ barô dari Malaya. Meunjo keuneuk peububuët buët rajek2, awaknjan ka pajah djimeusaboh dilèë siat saré keudroë-droë-djih.

PEURISTIWA TRÔK DJAMÈË DARI BEULANDA
(uroë 29 Agustus 1997 )

Bak uroë Lasa malam, watèë giléran M. Jamil jaga WN, na trôk saboh fax dari Frieda (RMS), awaknjan akan trôk u Stockholm uroë Djum’at supôt dan woë u naggroë Beulanda uroë Aleuhad supôt - meumakna dua uroë punoh awaknjan di Sweden. Kareuna M. Jamil njang teurimong fax maka gobnjan geubrithèë bak ‘rakan2geuh’, Toto Zaini dan Bakhtiar, malam njan ladju untôk djaweuëb faxnjan dan peugot program. Singoh uroë, uroë Rabu, Bakhtiar taloëpun padum2 droë ureuëng brithèë peukara djaméë teuka dan kheun lom ”bandum program kalheuëh lôn atô ” . Program njang kalheuëh Bakhtiar ‘peugot’ nakeuh lagéënjoë: (1) Djak prèh u lapangan kapai pho sidroë mantong - hana meusoë lom - dan puwoë deungon teksi(2) Peu-éh di rumoh Syarif, padjôh bu di rumoh Syarif dan maguën lé peurumoh Syarif tjit (3) Uroë Sabtu poh 10 beungoh, awaknjan ba u rumoh WN dan peumeu rumpok deungon WN kira2 siteungoh djeuëm, sabab WN handjeuët neumarit panjang2 (4) Uroë Sabtu lheuëh bu luhô, peugot ‘atjara resmi’. Toto Zaini dan M.Jamil akan ‘ marit panjang2’ deungon Delegasi RMS peukara program njang awaknjan ba dan urusan2 luwa laén lom. Dalam atjara njoë kamoë laén meusidroë pih handjeuët deungo awaknjan peugah haba, dan (5) Meunjo ureuëng2 laén - rôh ureuëng inong dan aneuk miët - keuneuk meurumpok, djeuët djak uroë Aleuhad. Njan pih meunjo djeuët bak Syarif - ureuëng po rumoh.

Biasadjih, watèë WN mantong teuga, meunjo trôk djamèë luwa lagèënjoë, sabé neupeugot rapat dan neulakèë pikéran pakriban tateurimong djamèënjan, lagèë tjunto pat tapeu-éh, di rumoh atawa bak hotel; padum na pèng nanggroë, menjo han séb, padum sapo ék peuteubiët; soë atawa padum droë djak prèh dan soë djak intat u lapangan kapai pho; peuë ék bus atawa ék teksi dan laén2 lom njang pajah mupakat. Njoë peukara njang ka WN peubuët meuplôh-plôh go dan sabé lagèënjan neupeugot. Teutapi uroënjoë watèë WN sakét, Toto Zaini Cs geutadjô-tadjô ladju deungon hana éleuméë dan tjok peuneutôh sabé dalam ‘rapat ubit’ di rumoh droë-geuh. Watèë ureuëng ramè geutaloëpun geutanjong peuë program njang ka geu-atô dan pakon hana musjawwarah, uléh awaknjan djiboh-boh puntja: Toto Zaini peugah Bakhtiar njang atô bandum, Bakhtiar peugah ‘kamoë lhèë njang mupakat’ dan peusiliëk batjut ngon WN, Syarif peugah ‘Bang Jamil’ (M. Jamil) njang peugot programnjan. Malah Bakhtiar Abdullah watèë ureuëng teumanjong na djidjaweuëb lagèë njoë:” Keupeuë droëkeuh peureulèë teupeuë peukaranjan?” Tjit sipeuë sagai njang awaknjan teumakôt that : duëk rapat dan mupakat!

Keuadaan ka mulai gawat. Peukara hana that paih saré keudroë-droë disinoë, uleh Toto Zaini Cs ka geupeudeuh bak rakan geutanjoë diluwa. Keudjadian watèë Meuntroë teuka uroënjan ka meu-ulang lom, deungon geupeusè kamoë lhèë ( Abu, Syahbuddin dan Yusuf Daud) supaja djeuët meurumpok ngon awaknjan uroë2 keuneulheuëh that (njan pih meunjo djeuët bak ureuëng po rumoh), keuneuk peudeuh bahwa kamoë lhèënjoë ‘sidumnan hana peunténg’ diluwa. Tapi njan han keumah djipeugot sabab awak Maluku djiteupeuë soë njang peubuët-buët dan bantu WN diluwa. Yusuf Daud dan Syahbuddin A.Rauf nakeuh dua droë ureuëng Atjèh njang kajém that meurumpok dan marit2 deungon Frieda dan Otto Mattulessy dalam forum2 Internasional di den Haag, Geneva dan Estonia; kalheuëh éh di rumoh awaknjan meusigo-dua dan kalheuëh peu-éh di rumoh kamoë meudua-lhèë go. Thôn 1987, watèë gisa dari Lybia, Yusuf Daud geubri tugaih lé WN djak meurumpok deungon Tuan Manusama dan éh dua malam di rumoh Frieda. Thôn 1995, WN dan Yusuf Daud hadé bak rapat UNPO di den Haag seulama lapan uroë, tiëp uroë meurumpok deungon Frieda dan Otto Mattulessy dan keunong undangan padjôh bu bak rumoh Frieda deungon rakan2 dari Timu-Timu. Thôn 1997 ban-ban njoë, Yusuf Daud dan Syahbuddin AR ban lheuëh meurumpok mantong dan tinggai sapat deungon Frieda seulama sigo Djum’at di Estonia dan kalheuëh marit panjang2 deungon kamoë peukara rantjangan dan program awaknjan teuka u Stockholm. Djadi deungon djipeusè kamoë dua bèk rôh dalam ‘atjara resmi’ njang kalheuëh Bakhtiar ‘atô’, maka Toto Zaini Cs deungon hana sadar dan hana éleumèë ka geupeudeuh langsông bak awaknjan bahwa Atjèh Meurdéhka di Sweden ka bitjah dua. Kamoë piké Toto Zaini Cs han geupeugot buët2 lagèënjan meunjo na rôh geupiké meu-ubé padé keu kepenténgan bansa dan negara diluwa nanggroë. Teutapi meunurôt kamoë kalon keudroë, Toto Zaini dan M. Jamil hantom geupiké keu peurdjuangan meu-ubé suma - bèk treuk ubé padé.

Kareuna hana meuteuntèë sapeuë padjan kamoë djeuët meurumpok ngon djamèë2njan dan untôk tôp2 batjut bak awaknjan peukara geutanjoë mupa- rikah, maka kamoë lakèë bak Toto Zaini via Syarif Göran supaya Frieda dan Otto padjôh khanduri uroë Sabtu supôt di rumoh kamoë ( rumoh Yusuf Daud ) dan soë2 laén njang keuneuk meurumpok deungon awaknjan dua djeuët geudjak meurumpok tjit. Kareuna kamoë hana djipeurôh lé dalam atjara awaknjan - mulai trôk Meuntroë Malek uroënjan dan sampé ‘an uroë njoë - maka kamoë pih hana meu-undang Toto Zaini Cs u rumoh kamoë dan teutjok peuneutôh teujuë djak tuëng awaknjan deungon teksi bak Syahbuddin AR. Kareuna Toto Zaini dan Syarif Göran hana kamoë undang, maka Syarif taloëpun Teuku Sarong juë djak u rumoh kamoë bahthatpih hana undangan. Teuku Sarong nakeuh sidroë ureuëng njang galak that ba ba haba, karab ubéna ureuëng disinoë - leubèh2 sjèëdara WN - kalheuëh geupeupaké lé gobnjan. Peuë meukeusud awaknjan? Pakon awaknjan sôsah that watéë sigo hana kamoë undang padjôh bu, seudangkan watéë siplôh uroë Meuntroë Malek disinoë uroënjan, hana meusigo kamoë djipurôh dalam rapat - bèk treuk djiundang padjôh bu? Dan njoë djikeuneuk peugot sigo treuk lagèënjan ateuëh kamoë? Peuë na geupiké lé Toto Zaini Cs kamoë keuneuk peubrôk gobnjan? Meunjo kamoë keuneuk peugotnjan, njan ka keumah kamoë peugot ka siplôh thôn ka ulikôt - hana halangan sapeuë keu kamoë. Malah njang na tjit kamoë tôp2 sabé ubéna kesalahan dan kekurangan sjèëdara2 WN njang na di Sweden, teutapi uroënjoë njan njang djibalah keu kamoë? Woë u Malaya djak ba haba brôk keu kamoë, gisa u Sweden puwoë haba brôk keu kamoë dan djak ba haba fitnah keunoë-keudéh. Dan keuneulheuëh juë ‘koh’ kamoë bak WN.

Peuë njang hana djiteupeuë lé awaknjan bahwa siteungoh ureuëng di Sweden djeuët takheun ureuëng teupeuë peukara Malaya seudangkan Toto Zaini dan M. Jamil keudroë hana geuteupeuë sapeuë sabab hantom na kontak u Malaya.

Uroë Sabtu poh 6.30 supôt, Syahbuddin AR, Otto dan Frieda trôk u rumoh Yusuf Daud deungon teksi. Lheuëh atjara ramah-tamah dan peuturi ngon bandun ureuëng binoë dan aneuk miët, rôh keuluarga Teungku Jalil, keuluarga Ramli, keuluarga Yusril, keuluarga Adam dan keuluarga Syahbuddin, kamoë bandum makeuën2 meusigo sira meutuka-tuka pikéran keu hai perdjuangan. Habéh khanduri, kamoë djak duëk u bilék djamèë lom dan disinankeuh kamoë marit2 mulai poh 7.30 sampé poh 11.30 dalam dumpeuë peukara: peukara masa ukeuë UNPO, peukara gantoë Sekdjèn UNPO kareuna Michael Van Walt ka djisurôt, peukara peuranan Steering Committee, peukara Regional Coorperation for Asia-Pacific dalam UNPO, peukara Fund Raising For Fact-Finding Mission, peukara Diplomacy Trainings, peukara Internship Programme dan le peukara2 laén lom njang teubahaih malam njan. Dalam program njang kalheuëh Bakhtiar ‘atô’, lheuëh bu tjot urë bunoë, Otto dan Frieda akan marit ‘ panjang2’ deungon Toto Zaini dan M. Jamil dalam ‘atjara khusus’. Teutapi watéë Yusuf Daud taloëpun Syarif poh dua uroë bunoë geupeugah Otto dan Frieda ka djidjak éh, seudangkan Toto Zaini dan M. Jamil na disinan dalam ‘atjara khusus’ - dua awaknjan? Watèë Yusuf Daud tanjong bak Otto dan Frieda peuë hasé pembitjaraan deungon Toto Zaini dalam ‘atjara khusus’ bunoë uroë, awaknjan dua djimeungiëng- ngiëng dan djikhém ubé raja sampé2 kamoë laén khém tjit, dan lheuëhnjan Otto djikheun: ” kami tidur puas sekali tadi, mulai djam dua sampai djam enam.” Pakon djeuët keu lagèënjan? Frieda, watèë djimarit basa Meulaju meudjampu siteungoh deungon basa Inggréh dan djingui istilah2 lagèë meutuléh diateuëh bunoë. Toto Zaini han keumah geupham istilah2njan sabab hantom geuhadé meusaboh rapat UNPO atawa rapat Badan Hak2 Asasi Manusia di Geneva, peuë lom kamoë teupeuë gobnjan hantom geuseutot atawa geubatja peukara perdjuangan AM di luwa. Seulama siplôh thôn njoë, gobnjan geupiké 100% tjit keu karir dan famili-geuh - kon keu peurdjuangan. Njankeuh sabab pakon dalam ‘atjara khusus’ Otto dan Frieda djidjak éh, dan njoë hai2 njang kalheuh kamoë duga akan teudjadi - saboh keudjadian njang peumalèë droë dan peumalèë bansa tjit.

PEUNJATA DAN PADAN KOH UREUËNG LHÈË
(uroë 7 September, 1997)

Meuhubông deungon peristiwa trôk djamèë, maka mulai uroëbuleuën 5 September (siminggu lheuëhnjan ), trôk haba dari Bakhtiar bahwa WN ka ‘sihat’, hana peuë djaga malam dan hana pajah intat peunadjôh lé keu WN. Singoh uroë, watèë Yusril Abdullah djak intat surat keu WN, aneuk guntji kantô pos geutjok pulang deungon hana geupeutrang pakon. Uroëbeuleuën 7 september, 1997, Tengku Jalil Ismail, Mustafa Jalil, Ramli A. Bakar, Yusril Abdullah, Adam Umar dan Teuku Hasan Ibrahim, keunong hei u rumoh Toto Zaini Abdullah sidroë-droë - kon meusigo bandum - untok geupadan ‘koh ‘ atawa ‘peutubiët’ kamoë lhèë droë dari Atjèh Meurdéhka. Haba leungkap keu peukara njoë, batja su-euë-djaweuëb ureuëng njoë bandum deungon Toto Zaini dan M. Jamil Amin dalam lampiran2 III, IV, V, VI dan VII!

Kareuna ureuëng2 njang geuhei lé Toto Zaini dan M. Jamil Amin han geutém teurimong djak koh kamoë lhèë, maka ureuëng2njan pih ka keunong koh tjit: handjeuët lé meurumpok ngon WN (trôk bak aneuk miët tjut-tjut dan ureuëng binoë), han geutuëng lé pèng nanggroë dan laén2 lom. Teutapi ‘ohlheuëh lhèë go Djumat meupuwai-puwai dan kareuna han ék lé geugulam dabeuëh njang geuhon that ateuëh bahô-geuh, maka uléh Toto Zaini dan M. Jamil Amin geuhei Teungku Jalil dan Mustafa untôk ‘peugot’ keulai dan ‘peu-ubit’ karu2njoë seureuta geubri watèë keu Teungku Jalil djeuët meurumpok deungon WN bak uroë Satu, tanggai 27 September, 1997. Dan disinan keuh phôn that Toto Zaini meungaku bahwa peukara koh ureuëng lhèë kalheuëh geubri thèë keu ureuëng njang ‘meuteuntèë-teuntèë’ di Malaya dan Singapura. Lapôran leungkap peukara ureuëng limong meurumpok deungon WN, batja dalam lampiran VIII!

KEUSIMPÔLAN NIBAK KAMOË:

Watèë kalheuëh tabeuët bandum keudjadian dan lapôran2 njoë, mulai deungon trôk Meuntroë Malek, trôk Otto Frieda dari nanggroë Beulanda, dan meu-akhé deungon meurumpok Grup Limong deungon WN, maka alasan2 njang djingui untôk ‘peutubiët’ kamoë lhèë dari Atjèh Meurdéhka han djeuët keu alasan.

Alasan2 njang djipeuna lé awaknjan kadang2 atra dawa batjut (meunjo na) dua plôh thôn njang ka u likôt njang ka djipeurajek uroënjoë, atawa sikrèk narit njang ka lhèë thôn njang ka ulikôt njang ka hana mupat sumber lé njang ka djidjak peugot keu fitnah djinoë, atawa tjit hana rôh teu-undang sidroë ureuëng bak padjôh khanduri ban-ban njoë njang ka djipeugot keu sabab. Peukara njoë handjeut keu alasan meubatjutpih untôk tapeutubiët sidroë-droë ureuëng dari Atjèh Meurdéhka. Peuë lom tjara peutubiëtpih kon tjara got - tjara kudéta. Phôn that djidjak peusuna ubéna brôk kamoë bak WN, njang hana djipeuna, njang ubit djipeurajek, dan djimoë-moë djijuë ‘peutubiët’ kamoë bak WN. Lheuëhnjan, kamoë handjeuët lé djak meurumpok ngon WN keuneuk tanjong pakon kamoë ka ‘geukoh’ dan na limong droë sjèëdara geutanjoë njang keuneuk tanjong peukaranjan bak WN, ureuëng2njan keunong koh tjit - handjeuët lé meurumpok deungon WN. Pakon tubak ék trôk keunan djipeububuët? Kamoë kira, meunjo kamoë djeuët meurumpok deungon WN, awaknjan teumakôt that sabab WN akan neudeungo haba kamoë. Kamoë (Teungku Daud, Yusuf Daud dan Syahbuddin AR) njang ka sabé sadjan WN mulai dari rimba Atjèh sampé u Eropa, meubuët deungon WN, djak deungon WN ban sabohnjan, dan meudjan-djan éh saboh kama deungon WN, uroënjoë meunjo keuneuk meurumpok deungon WN pajah meulalui Toto Zaini dan M. Jamil Amin dan meunjo keuneuk marit deungon WN pajah djideungo lé awaknjan dua. Peuë njoë njo buët ureuëng normal? Bak hakikat, djinoë siat kamoë kana lapan droë njang ka geupeutubiët nibak AM bahthatpih njang limong droë njoë han djidjeuët peunjata. Djadi, kamoë lhèë droë njoë hana meudeungo dari babah WN langsông bahwa kamoë ka geukoh. Uléh sabab njan keuh maka kamoë peunan buët awaknjan saboh ‘KOMPLOT ATAWA KUDETA’. Kudéta nakeuh saboh reubôt kuasa njang teudjadi di nanggroë2 njang ka meurdéhka, uléh pihak2 njang na kuasa dan teuga, lagèë di Afrika dan Amerika Latèn. Teutapi kudéta njang Toto Zaini peugotnjoë gandjé that: Phôn, Toto Zaini hana kuasa meubatjut bak djaroë; keudua, nanggroë goh meurdéhka - peuë njang geudjak reubôt?; dan keulhèë, bansa Atjèh uroënjoë na dalam seungsara that - pakri rôh geupeugot buëtnjan? Subatji piké peuë njang akan teudjadi meunjo awaknjan na kuasa dalam djaroë uroënjoë, teuntèë le that takuë njang ka putôh meunjo na soë teumanjong mantong peuë njang awaknjan peugot - peuë lom tadjak kritik? Watèë sidroë-droë ureuëng tapeutubiët nibak perdjuangan, meumakna ureuëngnjan ka ta anggap peung- khianat, dan uroënjoë kamoë lhèë kadjikira ‘peungkhianat’ ateuëh ‘alasan2’ diateuh beunoë? Ukeuë, seudjarah njang djeuët keu saksi soë njang sibutôi djih pengkhianat. Meunurôt keunira kamoë, njang butôi nakeuh lagèënjoë:

1. Toto Zaini Cs deuh hana galak meubatjutpih meunjo Yusuf Daud dan Syahbuddin AR rôh ukeuë dalam peugot buët diluwa, seudangkan gobnjan keudroë-geuh han geutém dan hana keusanggôpan. Malah na tanda2, dari keterangan di ateuëh bunoë, gobnjan geukeuneuk peuhabéh peurdjuangan Atjèh Meurdéhka di luwa nanggroë. Teori kamoë njang laén lom lagèënjoë: Meunjo peuët-blah droë kamoë agam disinoë baroëkon meukarat, han séb teunaga, han séb pèng, dan han séb watèë, pakriban tjit Toto Zaini Cs keuneuk peudjak buët djinoë watèë lheuëh geukoh kamoë lapan droë? Seudangkan njang tinggai tjit padum2 droë treuk sagai - dan njan pih ureuëng2 ‘buta haraih’. Bèk treuk geukeuneuk peubuët buët peurdjuangan, meu-WN han keumah geupeutimang djinoë.

2. Meunjo kamoë lhèë hana ‘geupeutubiët’ nibak AM seulama WN mantong hudép, njoë mustahé keumah geupeugot ukeuë meunjo WN hana lé singoh. Dan buëtnjan hana mungkén tjit keumah geupeugot atawa geupadan WN meunjo droëneuhnjan ka sihat - ka keumah neuseumiké lagéë biasa. Dan njoë nakeuh saboh peuluweuëng meuih keu Toto Zaini Cs untôk peudjak program njan djinoë ladju.

3. Tindakan ‘koh-meukoh’ njoë geutjok kareuna han keumah geupeugot kri laén, han keumah peugot deungon musjawwarah dan mupakat, sabab ureuëng di Sweden han geutém dan ureuëng di Malaya dhit that njang turi Toto Zaini dan M. Jamil Amin.

4. Watèë ka keumah geungui saboh, Bakhtiar, geuwoë u Malaya dan Singapura geudjak peuturi droë dan padan padum2 boh ulèë di sidéh. Kareuna Toto Zaini sidumnan ngeut dan ‘paneuk that antenne’, bak haté geuh sapeuë tan na peukara lé meunjo kalheuëh geupeu-anggôk padum2 boh ulèë disidéh. Keu gobnjan pajah tapeurunoë éleumèë masjarakat atawa éleumèë sosial dilèë, jôhgohlom tapeudong ukeuë tajuë hadap masjarakat. Meukon meunan, atra njang ka meuthôn-thôn teudong keumah geupeureuloh dalam watèë si uroë. Untôk bahan peutimang dan mangat neutusoê soë dan pakriban Toto Zaini Cs njan, dimijubnjoë teupeutren padum2 boh su-euë untôk geumita djeunaweuëb keudroë uléh njang batja dokumen njoë:

1. Pakon Toto Zaini han geutèm djak saweuë ureuëng geutanjoë njang teungoh latéhan di Lybia, mulai dari grup phôn, keudua, keulhèë dan grup2 dilikôtnjan? padahai uléh WN kalheuëh neujuë Toto Zaini dan kalheuëh neumeudjandji bak teuntra bahwa gobnjan akan teuka; padahai Toto Zaini djeuët geupré keuridja dalam sithôn 40 uroë deungon hana gadoh pèng meu-siringgét-pih. Pakon han geutém djak?

2. Watèë bansa geutanjoë teungoh djiélanja dan djipoh geunap uroë di Atjèh, pakon Toto Zaini han geutém djak peungon WN meusigo pih bak Sidang2 Badan Hak2 Asasi Manusia di Geneva atawa bak Konggrès2 UNPO? Padahai Toto Zaini sabé ureuëng njang phôn that geujuë dan geupakat uléh WN. Dan di Sweden pih Toto Zaini hantom na geubantu WN salén atawa teurdjeumah meusaboh artikel? Pakon gobnjan sabé geulawan peurintah WN deungon trang2 ? Pakon???

3. Pakon bak thôn 1989, watèë Toto Zaini geuwoë djak meurumpok ngon Ureuëng Thjik-geuh di Singapura dan tinggai disinan sibuleuën punoh, han geutém tamong u Malaya djak meurumpok ngon ureuëng Atjéh Meurdéhka njang hudép sôsah that watèënjan? padahai uléh WN ka neupeurintah Toto Zaini djak meurumpok ngon ureuëng2 geutanjoë disinan, dan leubèh2 lom di Johor Bahru na ureuëng geutanjoë watèënjan kira2 250 droë? Pakon Toto Zaini han geutém? Pakon gobnjan teumakôt that meurumpok ngon ureuëng Atjèh?

4. Pakon Toto Zaini, ‘ohlheuëh siplôh thôn teungeut (lagèë Aulia Tudjôh teubiët dalam guha, hana geuteupeuë pèng dalam baluëm hana lagôt lé) geubeudoh geudjak peunjata bak ureuëng2 njang ka 15 thôn di Sweden bahwa ”ulôn njoë sidroë meuntroë, ulôn njoë sidroë meuntroë dan ulôn njoë sidroë meuntroë. Teungku Daud, Yusuf dan Syahbuddin, peuë awaknjan !”

5. Pakon peurumoh M. Jamil meusigopih han geutém djak ba bandèra Atjèh bak uroë sa Mai, bahthatpih ka dua blah thôn tinggai di Sweden? Pakon peurumoh Syarif barô dua go geudjak demonstrasi uroë sa Mai bahthatpih ka dua blah thôn tinggai di Sweden? Dan pakon peurumoh Toto Zaini, bahthatpih sabé keunong paksa, kajém hana djak ba bandèra seudangkan ureuëng2 binoë laén karab hana pré2 geupubuët buëtnjan deungon hana pajah paksa? Pakon Lagèënjan?

6. Keuneulheuëh, kamoë lakèë bak bansa Atjèh di Malaya supaja geukirém dua boh tikèt keu Toto Zaini Cs untôk woë u Malaya dan geuduëk disinan meu-sibuleuën, mangat meuturi ngon bansa-geuh, mangat geutu’oh pakriban tahudép meumasjarakat, mangat geutunjum pakriban pajah bak peusaboh bansa dan mangat djeuët ‘geubantah’ peuë njang ka meutuléh dalam dokumen njoë - bèk njang na tjarong tjit meubak ‘keumukoh’.

Meunankeuh dokumen njoë kamoë susôn deungon butôi mangat djeuët keu bahan peutimang sjèëdara2 kamoë njang djuôh di Malaya dan Atjèh dan kamoë seudia tjok tanggông-djaweuëb dônja akhirat ateuëh kebenaran kandôngan djih. Kamoë meulakèë bak Po Teuh Allah mudah2an Wali Nanggroë beu bagah puléh dan beu-neuteumeung beuët dokumèn njoë. Kamoë njang ka geu’peuteubiët ’ nibak Atjèh Meurdéhka njoë, meudjandji ateuëh nan Allah dan Rasul, ateuëh nan bandum sjuhada2 njang ka kureubeuën bak bila bansa dan nanggroë bahwa kamoë akan teutap meupubuët dan meusambông perdjuangan sutji njoë ubé na teunaga dan keu-ahlian njang na bak kamoë, dalam rupa peuë mantong, pat mantong, dan deungon rakan2 seutia kamoë di Atjèh, di Malaya dan sadjan kamoë di Eropa.

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Kamoë lhèë droë njang tren djaroë dimidjubnjoë nakeuh:

Teungku M. Daud Husin
M. Yusuf Daud
Syahbuddin A.Rauf
______________________________________


Lampiran I

Stockholm, 29 Oktober, 1997

Eliane Provo Kluit
The Office of Secretary General
Javastraat 40A
The Netherlands

Dear Eliane,

During the recent General Assembly Meeting at Otepää, Estonia, the delegation of Acheh had the opportunity to briefly discuss with Michael Van Walt about the possibility of sending two or one young Achehnese to the Headquarters of the UNPO as part of internship programme.

The outcome of the discussion was quite positive, and we were asked by Michael Van Walt to contact you for further information. We are interested in this programme and are very grateful if you could provide us with more details such as finances, the duration of programme, visa arrangement, and etcetera.

Thank you very much and we look forward to hearing from you soon.

Yours Sincerely

Yusuf Daud
For Acheh Sumatra National Liberation Front.


Lampiran II

Stockholm, 6 Augustus, 1997
Sifeuët: Rahsia

Ukeuë njang Teugaséh
Fachruzzaman (Abi) dan
Abang Ilyas (Abu Effendi)
Dalam lindôngan Po

Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh,

Mudah2an Abi dan Bang Ilyas beuna sabé dalam sihat wal’afiat.
Bak buleuën Djuli 1994, ulôn dan keluarga na trôk langkah u Malaya dan meuteumeung saweuë droëneuh bak Batèë Nam lhèë go. Phôn that ulôn djak deungon keuluarga dan makeuën2 disinan; keudua ulôn teuka khusus djak marit deungon ureuëng ramè; dan djak keulhèë watèë ulôn marit deungon Arjuna dalam kama. Droëneuh dan Bang Ilyas na rôh sabé deungo haba ulôn dalam lhèë boh keuseumpatannyan.

Na padum buleuën lheuëh ulôn gisa dari sinan, uléh Wali Neugara neuteurimong saboh surat dari Arjuna njang geutèkén uléh leubèh 20 droë laén lom. Asoë suratnjan, seulaén nibak djipeuhina, djikheun beurangkapeuë keu WN dan keu peumimpin2 Atjèh Meurdéhka di Malaya, natjit meutuléh lagèënjoë; ” Meunurôt Mohammad Yusuf Daud njang ban woë disinoë, keumadjuan Atjèh Meurdéhka diluwa nanggroë NOL”. Uléh ulôn hana that teupakoë peuë njang Arjuna tuléhnjan sabab djihnjan tjit ka hana butôi lé, dan njan pih hana djeuët keu saboh peukara disinan atawa disinoë.

Uroënjoë, uroë 6 Augustus 1997, lhéë thôn leubèh batjut lheuëh keudjadiannjan,na padum2 droë sjèëdara geutanjoë njang ban gisa dari Malaya geupeugah bak ulôn bahwa peukara na ulôn kheun ”keumadjuan Atjèh Meurdéhka diluwa nanggroë NOL” kadjeuët keu saboh peukara njang ‘ paléng serius’ disinan dan peureulèë sidék. Njang gandjé that nakeuh, pakon barô djeuët keu peukara ‘ohlheuëh lhèë thôn?

Njang djeuët keu su-euë djinoë,peuë butôi2 narit njang teupotnjan na djiteubiët dari babah Yusuf Daud
???

Supaja peukara njoë bèk meubahuë-bahuë, mangat djeuët tapeuséb ‘ohnan mantong, bèk djeuët keu fitnah saré keudroë-droë dan bèk peubitjah djamaah geutanjoë, maka ulôn lakèë bak droëneuh bandua, Abi dan Bang Ilyas, supaja neumeurumpok deungon sile-le mungkén ureuëng2 njang na hadé dan deungo watèë ulôn marit di Batèë Nam,neubatja suratnjoë dan bandum droëneuh wadjéb neu-ék saksi ateuëh nan Allah dan Rasul, peuë na rôh ulôn marit narit njang diateuëh bunoë atawa hana? Meunjo njang teu-ingat ulôn, hana meusidroëpih njang na tanjong peukara keumadjuan diluwa nanggroë watèë ulôn na di Batèë Nam .

Dimijubnjoë ulôn tulèh batjut peuë2 mantong njang ulôn teu-ingat. Seudangkan njang laèn2 lom tugaih droëneuh bandum neu-ingat keulai keudjadian2 lhèë thôn njang ka ulikôtnjan:

Watèë ulôn marit di Gombak Batèë Nam,di keuë antara 20-30 droë ureuëng, meunurôt teu-ingat ulôn , njang le that teumanjong disinan nakeuh Dô Hamid . Antara laén geutanjong pakon ureuëng2 dari Sweden sombong2 that watèë woë u Malaya (habanjoë geutudju keu Syahbuddin dan Mustafa aneuk Teungku Jalil). Dan droëneuh Abi neupeukong haba Dô Hamidnjan; pakon ureuëng2 di Sweden hana geubri pèng keu bloë beudé; pakon Wali hana neukirém beudé dari luwa njang kalheuëh neumeudjandji. Teuntèë na laén2 lom njang han keumah ulôn tuléh disinoë, dan ulôn jakin bahwa djeunaweuëb2 ulôn ateuëh su-suë diateuëh bunoë, droëneuh bandum disinan mantong teu-ingat. D a l a m djeunaweuëb
u l ô n malah na u l ô n kheun bahwa peukara militè leubèh djroh tanjong bak Bang Zakaria, seudangkan bak ulôn djeuët neutanjong peukara2 politék. Teutapi njang tjukôp that gandjé, hana meusidroë pih njang na tanjong peukara politék dan keumadjuan diluwa!!

Su-euë! Padjan dan dalam konteks (kaétan) peuë na rôh ulôn kheun ”keumadjuan politék luwa nanggroë Atjèh Meurdéhka NOL”???

Saboh treuk keuseumpetan njang temarit panjang2 nakeuh deungon Arjuna dalam kama rot wië pintô tamong. Seudangkan ureuëng2 laén lom na diluwa bilék njang geudeungo peuë njang kamoë marit. Droëneuh Abi neu-éh rot wië ulôn dan neudeungo bandum haba kamoë.

Dalam keuseumpatan njan Arjuna, antara laén, djitanjong pakon hana ulôn djak meurumpok deungon (Tgk) Sjammaun; pakon ulôn djak éh bak rumoh awak Gajo (Bazaruddin); pakon Wali geupiléh gaséh keu ureuëng2 dalam kantô UNHCR; pakon Yusra publoë buku ateuëh nan Atjèh Meurdéhka teutapi hasé kon keu Neugara; pakon Wali han keumah geuteumeung bantuan seundjata diluwa; pakon Ureuëng Tuha hana geupeububar sabab hana keumampuan sapeuë; pakon Bakhtiar hana djisalén lagèë butôi watèë djak meulakèë beurangkapeuë atawa peugah hai bak peugawé2 UNHCR. Ulôn harap Abi dan laén2 lom disinan mantong teu-ingat peuë djeunaweuëb2 ulôn keu Arjuna. Dan narit Arjuna njang paléng peunténg disinan nakeuh djipeugah bahwa djihnjan akan djitamong dalam grôp ‘Atjèh Meurdéhka’ njang laén meunjo Wali hana neu-ubah peuë njang djih komplén diateuëh bunoë.

Saboh peukara treuk; Arjuna hana djitanjong mesikrèk pih peukara politék luwa nanggroë Atjèh! Djadi, ateuëh keusimpôlan peuë djih tjok bahwa ”keumadjuan politék luwa nanggroë Atjèh Meurdèhka NOL”???

Meunurôt ulôn teupeuë, sibagian nibak hôn Batèë Nam uroënjan kadjiteubiët nibak peurdjuangan, teutapi ulôn jakin mantong le tjit njang djak sadjan geutanjoë. Antara laén droëneuh Abi, Abang Ilyas, Dô Hamid, Aiyub Tjubô, Mohammad Husin dan musti na laén lom njang ulôn hana teu-ingat lé.

Sigo treuk! Ulôn lakèë dan harap that-that bak droëneuh Abi dan Bang Ilyas supaja neumeuduëk deungon ureuëng2 njang na rôh deungo haba ulôn bak Batèë Nam; neu-ingat keulai keudjadian2 lhèë thôn njang ka ulikôt; dan lheuëhnjan neupeugot saboh ‘peunjata meusigo’ deungon neutèkèn uléh bandum droëneuh, dan disinan neu-ék saksi peuë na djitubiët dari babah Yusuf Daud narit2 lagèë:” Keumadjuan Atjèh Meurdéhka diluwa nanggroë NOL”???

Njoë peunténg that! Dan ulôn harap supaja neubri djeunaweuëb keunoë sibagah-bagah mungkén! Meunjo droëneuh bandua hana keumah neupeulaku buëtnjoë, rajek keumungkénan akan ulôn tjok tjuti sigo minggu, ulôn boh péng 3000 Ringgét, dan ulôn pho keunan djak peuseulusoë keudroë peukaranjan. Meunjo na njang kureuëng trang, djeuët neutaloëpun ulôn keunoë! Taloëpun: +46-08-53182543 (taloëpun beurôh malam disinoë) ‘

Ohnoë dilèë, saleuëm keu rakan2 disinan.

Hudép beusaré, maté beusadjan,

ttd
M.YUSUF DAUD

Lampiran III


LAPÔRAN YUSRIL ABDULLAH PEUKARA KOH -
MEUKOH DI SWEDEN:

Bak uroëbuleuën 7 september, 1997, ulôn, Yusril Abdullah, keunong hei u rumoh Toto Zaini Abdullah deungon hana geupeutrang leubèh dilèë peuë meukeusud dan tudjuan geuheinjan. Diminjubnjoë ulôn peutren khulasah nibak sueuë-djaweuëb antara ulôn deungon Toto Zaini dan M. Jamil Amin.

YUSRIL: Assalamualaikum...

TOTO, M.JAMIL: Alaikum Salam!

TOTO: Phôn that peureulèë ulôn peutrôk bak gata amanah Teungku peukara njang hana mungkén teudjadi teutapi ka teudjadi uroënjoë. Lagèë watèë trôk si Otto (utôsan dari RMS) keunoë. Dilôn deungon ‘gléh haté’ keuneuk seutot si Otto beutrôk bak rumoh Teungku Daud deungon tudjuan keu got teutapi Teungku Daud han geubri dan geukheun ”peuë gobnjan geumeudjak luëm2 lôn”. Syarif pih na lakèë djak tjit tapi han geubri djak. Djadi deungon peukara2 njoë Teungku ka bungèh dan djinoë ka geutjok sikap geutarék garéh ateuëh ureuëngnjan.

YUSRIL: Pakriban Teungku geutjok garéh langsông deungon hana geusidék leubéh dilèë? Padip na geutanjoë rugoë watéë ureuëng droëneuh neukoh awak nam droë dilèë, dan djinoë ka keunong ateuëh Teungku Daud dan Bang Yusuf lom. Padip na rugoë keu geutanjoë?

TOTO: Tapi Teungku neupeugotnjan teuntèë kana sabab2 njang meuteuntèë.

YUSRIL: Peuë djeuët neupeutrang batjut, sabab, ulôn sidroë ureuëng njang paléng barô disinoë dan hana lôn teupeuë-sapeuë?

M.JAMIL: Bôh peutrang lé droëneuh Toto . (M.Jamil juë Toto peutrang).

TOTO: Saboh sabab phôn njang rajek watéë di glé dilèë peukara Teungku Darul Kamal. Teungku Daud geupeugot tjara droë-geuh dan hana geupatéh peurintah Teungku. Njang keudua, watèë woë u Malaya ban-ban njoë ka geupeugot buët deungon hana peurintah Teungku.

YUSRIL: Djeuët neupeugah peuë njang ka geupeugot di Malaya njang meusalah ?

TOTO: Lagèë tjunto ka geudjak beu-et Madjeulih Neugara dan na laén2 lom njang hana peureulèë lôn peugah .

YUSRIL: Teungku kon hana geuduëk di Malaya. Haba2 lagèënjoë musti na ureuëng peutrôk bak Teungku.

M.JAMIL: ( Geukoh ladju deungon beungèh batjut). Peuë na tapiké lé gata bahwa kamoë njang ban woë dari Malaya njang peutrôk haba2 lagèënjoë? Bék u Malaya, u Amerika Teungku na kontak ‘geunap uroë’.

YUSRIL: Bôh na neuteupeuë Toto, ulôn na di Malaya baroëkon, padip na karu watèënjan di Malaya sampé2 ureuëng geutanjoë ka geudjak seumeupoh saré keudroë2. Tapi deungon Teungku Daud kana keudéh, meunurôt lôn teupeuë, peukara njan ka keumah geupeugot bandum.

M.JAMIL: (Jamil Amin njang dari beunoë geuduëk meusadeuë ulikôt, meukulèk, djinoë geuduëk tjot deungon muka meudjhô ukeuë). Peuë buët Teungku Daud njang peugot njan?

YUSRIL: Hai kon langsông! Tapi kareuna Teungku Daud kana keudéh, ureuëng2 tuha pih ka geutém meusaboh, dan karu2njan ka keumah geupeu- seuleusoë bandum dan djak bri peuneurangan ban
sabohnjan.

M.JAMIL: Bôh lagèë Yusuf na butôi djidjak kheun ‘nol’?

YUSRIL: Hana! Tapi njang lôn teupeuë bang Yusuf hana geukheun ‘nol’. Mungkén gobnjan geubandéng ‘ohna geutanjoë tinggai deungon Timu-Timu. Peukara bang Yusuf na geukheun nol di gombak Batèë Nam, watèënjan lôn na di Malaya tapi hana lôn deungo bak babah ureuëng meusikrèk pih bahwa bang Yusuf na geukheun nol. Peuë ureuëng2 njang deungo njan hana geupeugah bak lôn, tapi peukara2 laén adak han le meubatjut teuteupeuë tjit.

M.JAMIL: Bôh kadjeuët tjit si Yusuf hana djikheun nol. Teutapi narit djih dalam rapat bak rumoh gata ban-ban njoë peuë njan geuhon atawa phui, njang disinan djipeugah djih handjeuët djimeusulét ngon ureuëng droë (ureuëng AM). Dan Yusuf na djikheun tjit bahwa djih han keumah djipeubuët buëtnjoë meunjo handjeuët djipeugah lagèëna bak ureuëng droë teuh. Pakon watèë djih djak u Tallin meutamah got dan pakon watèë Teungku djak hana got?

YUSRIL: Djadi meunoë Teungku Jamil, geutanjoë meunjo leupah that tapeugot propaganda pih hana got tjit. Bang Yusuf na geukheun tjit meunjo ngon ureuëng droë-teuh pajah that tapeugot propaganda, tapi meunjo deungon ureuëng luwa adak leubèh nibak Teungku peugah pih keumah geupeugah, meunankeuh kira2. Djadi peukara tarék garéh deungon bang Yusuf dan Teungku Daud bunoë, ulôn han keumah djaweuëb djinoë - pajah lôn lakèë watèë. Sabab, Teungku Daud dan Bang Yusuf hana geupeudeuh droë-geuh sibagoë ‘pengkhianat’. Peuë droëneuh ka neukira ureuëngnjan ‘pengkhianat’?

TOTO: Hana! Hana geupeugah lé Teungku!

YUSRIL: Peuë lôn mantong djeuët meurumpok, marit dan djak u rumoh ureuëngnjan?

TOTO, M.JAMIL: Njan pih hana geupeugah lé Teungku. ( Bandua djaweuëb meusigo).

YUSRIL: Djadi na saran batjut bak lôn, njanpih meunjo Wali ka bit-bit neutjok peuneutôh lagèënjan. Peu hana leubèh got meunjo lagèë droëneuh sidroë Meuntroë,neupeugah-bak-Wali-bék-geupeugot-meunan.Meukeusuddjih,geuta-njoë na padum droë treuk tinggai djinoë beutameugot-got.

TOTO: Kadjeuët! Saran gatanjan akan lôn peutrôk bak Teungku.

Stockholm, 10 Oktober 1997

Njang beuna
Yusril Abdullah

Lampiran IV
LAPÔRAN ADAM UMAR
PEUKARA KOH-MEUKOH DI SWEDEN

Bak uroëbuleuën 7 September, 1997, ulôn, Adam Umar, keunong hei u rumoh Toto Zaini Abdullah deungon hana geupeutrang leubèh dilèë peuë meukeusud dan tudjuan geuheinjan. Dimijubnjoë ulôn peutren khulasah nibak sueuë- djaweuëb antara ulôn, Adam Umar, deungon Toto Zaini dan M. Jamil Amin.

ADAM: Assalamualaikum...

TOTO, M.JAMIL: Alaikumsalam!

TOTO: Yusuf, Teungku Daud dan Syahbuddin, awaknjan lhèë na masalah2 karu.

ADAM: Peuë masaalah?

TOTO: Hai lagèë Yusuf djikheun keu Teungku ‘nol’ watèë djiwoë u Malaya. Yusuf, Teungku Daud dan Syahbuddin kadjipeugot grup laén. Meunan tjit masaalah Otto ngon Frieda (utôsan dari RMS) djak keunoë. Awaknjan djak keunoë rahsia neugara. Watèë awaknjan djak meurumpok ngon Teungku, Teungku peugah haba lagèë hana sakét - dumpeuë djiteubiët. Watèë woë bak Teungku u rumoh Syarif, Yusuf djitaloëpun Syarif juë Otto dan Frieda pajôh bu malam di rumoh djih. Syarif mupakat ngon lôn dan rantjana awaknjan djak ngon moto lôn keudéh. Tapi Teungku Daud geutham dan geukheun: ”Peuë peureulèë gobnjan djak keunoë!” Padahai, lôn ‘geujuë djak lé Teungku’.

ADAM: Bôh pakon rahsia sabé! Watèë bang Malek djak keunoë rahsia, Otto djak rahsia, tapi keuneuleuëh meurumpok tjit

TOTO: Masalahdjih meunoë. Kamoë kalheuëh tjok peuneutôih keuneuk peumeurumpok gata bandum ngon awaknjan, dan Bakhtiar kalheuëh taloëpun ureuëng bandum.

ADAM: Poh padum Yusuf taloëpun bang Syarif dan poh padum Bakhtiar taloëpun ureuëng?

TOTO: Bakhtiar taloëpun antara poh 11-12, dan Yusuf taloëpun poh dua lheuëh luhô.

ADAM:Peuë neupeugah Toto,seudangkan lôn hana djitaloëpun!Peuë neupeu gah na djitaloëpun! Lôn hana lôn teupeuë masalah awaknjan teuka keunoë!

TOTO: Sabab kana peuneutôh djak bak Teungku Daud.

ADAM: Sabé rahsia, Watéë ulôn djak saweuë Teungku ngon ureuëng inong ulôn sabé neupeugah Teungku ka leupah teubiët siat dan euntreuk malam geuwoë. Pada hai Teungku ka leupah u luwa nanggroë dan neusom bak lôn.

M.JAMIL: Peukara Teungku djak keunoë keudéh, lôn keudroë hana peureulèë teupeuë tjit. Sabab njan buët neugara.

ADAM: Watèë lôn lheuëh meurumpok ngon Toto Husaini bak rumoh sakét Tumba (Toto Husaini keuridja disinan), njan dumpeuë hana geupeugah sapeuë lé bak lôn meunjo Teungku djak u luwa. Meunjo bak djak hana soë peugah, teutapi meunjo bak woë sabé geupeugah. Njoë peuë sabab hana soë djak prèh?

TOTO, M.JAMIL: ( Seungap, hana suôt- sapeuë)

ADAM: Seulama Teungku sakét, sabé tapeugot rapat, meupakat peuë peureulèë tapeugot, dan peukara peuteubiët beulandja . Pakon watéë trôk Otto dan Frieda keunoë hana meupakat sapeuë?

M.JAMIL: Tapi peukara djamèë hana tamupakat dalam rapat2 njang kalheuëh.

ADAM: Tapi, meunjo trôk djamèë2 luwa pajah mupakat.

TOTO,M.JAMIL: (seungap -hana djaweuëb sapeuë).

ADAM: Djadi peukara beulandja watèë trôk djamèë, bajeuë taloëpun, panè pèng? Njan kon pajah taduëk rapat bandum dan tiëp djiteubiët pèng le-le sabé pajah duëk rapat.

TOTO, M.JAMIL: ( seungap)

ADAM: Peukara karu2 deungon Teungku Daud, Yusuf dan Syahbuddin, njan kon djeuët tapeugot bèk bitjah2 lé. Soë2 njang salah meulakèë- lakèë meu’ah asai geutanjoë beugot.

TOTO: Meunjo Teungku geutém!

ADAM: Hai neupeutrôk amanah lôn njoë bak Teungku!

M.JAMIL: Kadjeuët teupeutrôk, malamnjoë ladju kamoë djak peutrôk bak Teungku.

ADAM: Kalheuëh Toto Husaini Cs geukoh baroëdjéh. Kalheuëh koh kadjak saboh saho. Djinoë na 14 droë treuk geutanjoë, adak djeuët tameudjrôh-djrôh bèk lé tjèbré.

TOTO: Bôh gata ho rot tadong?

ADAM: Piké2 dilèë!

TOTO, M.JAMIL: (seungab meu-anggôk2)

TOTO: Peuë tapiké-piké teuman, Yusuf kon na djikheun ‘nol’ keu Teungku. Pakriban teuma?

ADAM: Pané na thum meugum ladju ! Kon pajah piké2 dilèë!

Stockholm, 10 ktober 1997

Njang beuna
M. Adam Umar

Lampiran V
LAPÔRAN TEUNGKU JALIL ISMAIL
PEUKARA KOH-MEUKOH DI SWEDEN

Bak uroë-buleuën 7 September,1997, ulôn, Teungku Jalil Ismail, keunong hei u rumoh Toto Zaini Abdullah deungon hana geupeutrang leubèh diléë peuë meukeusud dan tudjuan geuheinjan. Dimijubnjoë ulôn peutren khulasah nabak sueuë-djaweuëb antara ulôn, Teungku Jalil Ismail, deungon Toto Zaini dan M.Jamil Amin:

TGK: JALIL: Assalamualaikum...

TOTO , M.JAMIL: Alaikum Salam.

TOTO: Njoë lôn hei droëneuh Teungku Jalil keunoë nakeuh sibagoë seunambông lidah Teungku (WN) peukara ureuëng lhèë ( Teungku Daud, Yusuf dan Syahbuddin) njang uléh Teungku ka neutjok peuneutôh neukoh. Man uroënjoë pulang piké bak droëneuh, droëneuh toh neupiléh? Toh neupiléh antara awaknjan lhèë deungon Teungku?

TGK JALIL: (Sangkéng meuting lam ulèë ). Dilôn hana piléh2. Teungku keudroë kalheuëh neutanjong bak lôn dilèë watèë neukoh ureuëng Nam toh piléh. Tapi lôn piléh Teungku sabab Teungku njang ba lôn keunoë u Sweden. Adak uroënjoë pih lagéënjan tjit. Lôn piléh Teungku. Bôh pakri ék na keunira koh-meukoh lom, peuë hana teuingat-neuh ubéna rugoë keugeutanjoë bansa Atjèh takoh awak djéh dilèë. Dan uroënjoë tadjak koh Teungku Daud lom, sidroë ureuëng njang kalheuëh meukubang dalam abéë meuthôn-thôn deungon teuntra. Kamoë njoë ureuëng awai2 meuteupeuë djasa rajek Teungku Daud dalam peurdjuangan njoë. Phôn that watéë Teungku teungoh u Atjèh, Teungku Daud njang sambôt droëneuhnjan dan neupeu-ék u glé u Panton Wéng. Dan ‘ohlheuëh padum2 thôn prang dan djikeupông deungon dahsjat that uléh teuntra sipai, njan Teungku Daud tjit njang tjok peuneutôih peuteubiët Teungku u luwa, geu-intat keudroë-geuh u Singapura dan djibantu lé Saiman dan Usuh Kumèh. Njoë peuë droëneuh hana neuteupeuë?

M.JAMIL: Adakpih kamoë teupeuë that, meunjo Teungku ka neutjok peuneutôh, njan handjeuët ta-ubah lé.

TGK.JALIL: Uroënjoë lôn hana seudia koh-meukoh lé, dan handjeuët lôn djaweuëb sineudjroh djrohdjih sabab lôn pajah piké meusigo minggu dilèë. Teuma, peuë droëneuhnjoë hana neupiké akan karu di Malaya peukara koh- meukoh njoë?

M. JAMIL: Peuë na neuteupeuë lé droëneuh watèë Teungku Daud woë u Malaya, gobnjan na geupubuët njang hana geupeurintah lé Teungku!

TGK. JALIL: Pakon neudjak peulahé uroënjoë, baroëkon hana soë meuteu-oh lagoë?

TOTO: Njan bèk neutanjong bak kamoë! Meunjo neukeuneuk teupeuë sihalôih-halöihdjih, njan djeuët neutanjong bak Teungku!

TGK. JALIL: Meunurôt neuteupeuë lé droëneuh, jôh goh Wali tjok peuneutôh koh ureuëng njoë, padum go na geuhei geupeu-ingat?

M. JAMIL: Man keupeuë neudjak tanjong njan? lagèë2 droëneuh ka neudjak veto Teungku!

TKG. JALIL: Meunjo meunan, lôn kadjeuët lagèë haba bunoë - pajah piké dilèë sigo Minggu.

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Njang beuna
Teungku Jalil Ismail

Lampiran VI
LAPÔRAN RAMLI ABUBAKAR
PEUKARA KOH-MEUKOH DI SWEDEN

Bak uroë Aleuhad tanggai 7 September, 1997, Ulôn, Ramli Abubakar, ka geu-uroh uléh Toto Zaini Abdullah u rumoh gobnjan poh 10.30 - 12.30, dan lôn teuka ladju keunan deungon aneuk ulôn Fitriyah umu 6 thôn.

RAMLI: Assalamualaikum...

TOTO, M.JAMIL: Alaikum Salam!

TOTO: Duëk, Ramli! ( Ië muka Toto ngon M.Jamil hana ruméh meubatjut, dan deuh putjat that lagéë hana séb teungeut). Njoë katrok watéë uroënjoë soë njang Ramli piléh dan seutot. Peuë seutot Teungku Daud dan Yusuf atawa Teungku (Wali) ?

RAMLI: Wali! ( Kareuna teukeudjet, naritnjan djiteubiët keudroë dari babah lôn). Bahpih pakriban, Wali njan teutap peumimpin geutanjoë bandum bansa Atjèh uroënjoë. Bagi lôn keudroë, uroënjoë hudép lôn dan tapak gaki lôn teudong ateuëh darah dan manjèt ureuëng sjahid di Atjéh. Bahpih peuë mantong, lôn teutap meudong ateuëh buëtnjoë sampé maté kuh. Bahthat peuë mantong droëneuh peugah, ulôn deuh kalon keudroë seulama Wali sakét, njang peubuët njoë bandum diluwa nanggroë, seulaén Wali, nakeuh bang Yusuf, bang Bakhtiar dan bang Syahbuddin. Dan meunjo na soë laén sigo-go, njan djak peungon atawa djak djaga Wali sagai.

TOTO: Teutapi, uroënjoë ulôn uroh gata keunoë nakeuh lôn djak peusampoë amanah Wali - njoë langsông keu Ramli dilèë - sabab Teungku ka neuwasiët bak kamoë lagèënjan.

RAMLI: Pakon kadjeuët sampé lagèënjoë, watèë lheuëh trôk si Otto deungon Frieda keunoë? Peuë djamèënjan djaméë negara atawa djaméë Teungku (Wali) sidroë ?

TOTO: Njan djamèë Teungku sidroë. Awaknjan djidjak pribadi keunoë djidjak saweuë Teungku sakét.

RAMLI: Meunurôt lôn teupeuë, awaknjan djak keunoë kalheuëh djibrithèë dan kalheuëh djipeugot program deungon bang Yusuf dan bang Syahbuddin watèë ureuëngnjan meurumpok di Estonia bak rapat UNPO uroënjan. Teutapi peuë njang teudjadi, watèë awaknjan djikirém fax u rumoh Wali tanggai 26 Augustus dan akan teuka keunoë tanggai 29 Agustus, droëneuh hana neubrithèë dan neumeupakat deungon kamoë laén seulaén saré keudroë2neuh (Toto Zaini, Jamil Amin dan Bakhtiar Abdullah). Deungon sikap ureuëng droëneuh dari uroë-keu-siuroë dan keu kamoë hana peuneutôh sapeuë padjan djeuët meurumpok deungon awaknjan, maka ulôn tjok sikap keudroë deungon hana geu-uroh uléh Teungku Daud dan bang Yusuf, ulôn djak keudroë urumoh ureuëng njan keuneuk meuturi deungon djamèë2 geutanjoënjan- deungon hana tujuan2 laén. Dan meunurôt lôn kalon malamnjan, hana leubèh nibak peudjamèë padjôh bu dan peugah2 haba biasa mantong.

TOTO: Kon, Ramli ( Toto Zaini geubantah )! Teungku Daud na geutaloëpun u rumoh Syarif uroënjan, na tateupeuë Ramli?

RAMLI : Hana!

TOTO: Teungku Daud geupeugah haba deungon Syarif bak taloëpun bahwa lôn hana peuë djak saré deungon Otto-Frieda bak rumoh gobnjan dan bah djijak tuëng lé Syahbuddin mantong deungon teksi.Teuma ‘oh dudoë bèk hana mangat deungon si Otto dan Frieda, ka lôn juë djak Syarif mantong keu ngon. Sabab, jôhgohlom Teungku Daud taloëpun Syarif, si Otto dan Frieda kalheuëh djipakat kamoë untôk djak peungon djih bak undangannjan. Tapi peuë njang geudjaweuëb lé Teungku Daud watèë peugah haba ngon Syarif dudoë nakeuh ”peuë peureulèë djak luëm2 kamoë?” Peuë njan su sidroë ureuëng tuha? Tji Ramli piké!

RAMLI: (seungap - hana djaweuëb sapeuë ).

TOTO: Deungon sabab keudjadian njan bandum, maka Teungku (Wali ) ka neutjok peuneutôh uroënjoë keu Teungku Daud dan Yusuf ka neugaréh dalam buëtnjoë. Njoë lôn peugah batjut bak Ramli bak watèë buëtnjoë tapeuphôn thôn 1976, uléh Teungku bandum njan kalheuëh na seuneusôn. Meukon lagèënjan geutanjoë han djiangkèë lé dônja luwa. Toh miseuë djih, tiëp2 saboh nanggroë beuna peumimpin, lagèë djinoë peumimpin geutanjoë Wali dan musti beuna Meuntroë dilikôt. Tapi djinoë siat Meuntroë njang mantong hudép nakeuh peuët droë treuk: Ulôn keudroë, Meutroë Malek, Meuntroë Amir dan Teungku Muhammad Usman di dalam nanggroë. Djadi djinoë kapajah taseutot peuë njang ka neutjok peuneutôh uléh Teungku (Wali).

RAMLI: Meunjo ka lagèënjan, soë djinoë njang na hak peubuët buët njoë seulama Wali dalam keuadaan sakét ? Soë njang akan teumuléh? Droëneuh sibôk sabé deungon keuridja!

M.JAMIL: Toto Zaini , Bakhtiar dan geutanjoë laén tabantu batjut2 sapat.

TOTO: Njankeuh tabantu lé geutanjoë laén batjut2 sapat. Lagèë surat-meunjurat djipeugot lé Bakhtiar, dan meunjo peukara2 njang rajek dan surat2 peunténg tameupakat deungon Meuntroë keudéh u Singapura. Dan Bakhtiar djinoë ka teu-angkèë keu ‘Sekretaris Neugara’- Teungku ka neupeugah lagèënjan.

RAMLI: Bahpih ka neupeugah lagèënjan, njoë hèk that bak tadjaweuëb keu ureuëng2 di Malaya. Njoë buët2 njang hana mungkén sagai2! Bagi lôn teutap meuseutia deungon Wali dan hana meuseurôt meusilangkahpih dalam buët peurdjuangan Atjèh Meurdéhka njoë. Hudép lôn uroënjoë dan ulôn glong gaki ateuëh darah sjèëdara2 lôn njang ka sjahid dan ka rubah dalam seuëh prang di nanggroë Atjèh.

TOTO: Meunjo meunan kadjeuët kamoë peutrôk habanjoë bandum keudéh bak Teungku ( Wali).

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Njang beuna
Ramli Abubakar

Lampiran VII
LAPÔRAN MUSTAFA JALIL
PEUKARA KOH-MEUKOH DI SWEDEN

Bak uroë-buleuën 7 September, 1997, ulôn, Mustafa Jalil, keunong hei u rumoh Toto Zaini Abdullah deungon hana geupeutrang leubèh dilèë peuë meukeusud dan tudjuan geuhei njan. Dimijubnjoë ulôn peutren khulasah nibak sueuë-djaweuëb antara ulôn, Mustafa Jalil, deungon Toto Zaini dan M. Jamil Amin.

MUSTAFA: Asslamualaikum...

TOTO, M.JAMIL: Alaikum Salam!

TOTO: Phôn that ulôn peutrôk bak gata amanah Teungku (WN) peukara njang hana mungkén teudjadi teutapi ka teudjadi uroënjoë. Lagèë watèë trôk si Otto, utôsan dari RMS keunoë. Dilôn deungon ‘gléh haté’ keuneuk sseutot si Otto bak rumoh Teungku Daud deungon tudjuan keu got tapi Teungku Daud han geubri djak. Deungon sababnjan Teungku ka bungèh dan kalheuëh geutjok peuneutôh Teungku Daud dan Yusuf ka geugaréh dalam peurdjuangan. Dan djinoë kamoë keuneuk tanjong bak gata soë njang ta seutot. Peuë ta seutot Teungku Daud ngon Yusuf atawa Teungku (WN)?

MUSTAFA: Djadi pakon djeuët keu lagèënjan, Teungku ka neutjok peuneutôh neukoh ureuëngnjan dua?

TOTO: Teungku Daud dan Yusuf kadjipeugot saboh kesalahan rajek ka djidjak lawan Teungku. Njang phôn that Teungku Daud geuwoë u Malaya geudjak peugot peuë njang geutham lé Teungku. Njang keudua ka geudjak peugot grup Pasi Lhôk. Lagèë Yusuf na djikheun nol keu Teungku bak rumoh si Syareh di Tumba.

MUSTAFA: Meunurôt lôn teupeuë, Abua (Teungku Daud) geuwoë u Malaya geudjak peusaboh ureuëng njang ka tjré-bré dan meupaké saré keudroë-droë dan rata teumpat geudjak meurumpok ngon ureuëng2 geutanjoë. Dan meunantjit peuë njang neupeugah bang Yusuf geukheun nol di rumoh bang Syarif njan hana lôn deungo. Djadi pakon droëneuh neupeugah Abua (Teungku Daud) woë u Malaya geudjak peutjré-bré ureuëng?

M.JAMIL: Peuë gata Mustafa hana teu-ingat-teuh watéë rapat di rumoh Toto, Yusuf na djikheun keu Teungku ka ‘demens’?

MUSTAFA: Peuë neudjak peugah njang kon-kon bak lôn, seudangkan lôn watèënjan djéh pat di Malaya.

M. JAMIL: Ô njo hai Toto! Mustafa hana disinoë watèë njan. Bôh ka djeuët tjit hana djadèhnjan, tapi peuë tapiké lé gata Yusuf djak u Tallin (bak rapat UNPO) go njoë leubéh meuhasé nibak Teungku djak2 dilèë?

MUSTAFA: Njan pih hana geupeugah lé bang Yusuf watéë rapat di rumoh si Yusril watéënjan! Njan dari babah droëneuh lôn deungo naritnjan! Neupeugah lé droëneuh njang geugaréh lé Teungku bunoë, Abua Daud deungon bang Yusuf mantong, dan peuë bang Syahbuddin hana rôh keunan?

TOTO: si Syahbuddin rôh tjit dalam grupnjan! Sabab si Syahbuddin le that tjit djikheun keu Teungku dan Syahbuddin na rôh djak tjok Otto ba u rumoh Teungku Daud ngon teksi.

MUSTAFA: Peuë njan alasan2 sampé ureuëng njan pajah koh? Peuë hana neupiké droëneuh dumna rugoë keu geutanjoë, seudangkan bang Yusuf dan bang Syahbuddin le that ka geupubuët keu peurdjuangan diluwa sinoë. Meunjo njan alasan, lôn hana seutudju djak koh Abua, bang Yusuf dan bang Syahbuddin, teutapi lôn teutap meuseutia deungon Teungku. Dan droëneuh Toto handjeuët neudjak peusambông peukara pribadi bungèh ngon bang Yusuf dan bang Syahbuddin deungon peurdjuangan.

TOTO: Peuë gata tapeugah njan peukara pribadi! Si Otto trôk keunoë njan kon peukara nanggroë. Lagèë si Yusuf dan Syahbuddin djipubuët peukara nanggroë, njan tjit tugaih djih. Beutateupeuë lé gata, djinoë siat peuët droë Meuntroë njang mantong hudép: Lôn di Sweden, bang Amir dan Meuntroë Malek di Singapura dan Teungku Muhammad di nanggroë. Dan Teungku Daud uroënjoë hana lé Panglima - ka geupeutjat, dan ka geugantoë deungon Teungku Abdullah sidéh di nanggroë.

MUSTAFA: Djadi, meunurôt pikéran lôn, peuë njang ka geutjok peuneutôh lé Teungku njan pajah that bak lôn teurimong. Dan lôn akan lôn djak peugah haba langsông deungon Teungku meunjo mantong teuhah pintô keu lôn.

TOTO, M. JAMIL: Amanah gata akan kamoë peutrôk bak Teungku.

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Njang beuna
Mustafa Jalil

Lampiran VIII
TEUNGKU JALIL DAN ROMBONGAN
MEURUMPOK DEUNGON WN

‘Ohlheuëh lhéë go Djumat peuristiwa koh ureuëng lhèë, keuneulheuëh meuteumeung saboh sipakat antara Toto Zaini Cs deungon Kamoë Limong (Teungku Jalil Ismail, Adam Umar, Ramli Abubakar, Yusril Abdullah dan Mustafa Jalil) supaja kamoë njoë bandum djeuët marit langsông deungon WN dan djeuët tanjong pakon ureuëng lhèë geukoh. Djandji phôn Teungku Jalil dan Mustafa mantong njang akan meurumpok deungon WN tapi dudoë atranjan meu-ubah - alèh pakriban ka geujuë djak ban limong droë kamoë. Bak uroë Satu, tanggai 27 September, 1997, kamoë limong droë trôk bak rumoh WN njang djisambôt lé peuët droë ‘tôkkang keumukoh’: Toto Zaini, M. Jamil Amin, Bakhtiar Abdullah dan Teuku Sarong Samidan.

TGK. JALIL DAN ROMBONGAN: Assalamualaikum...

TOTO ZAINI CS: Alaikum Salam!

TOTO: Peuë keuneuk peugah Teungku Jalil kadjeuët peugah bak Teungku!

TGK. JALIL: Pat phôn tamulai?

TOTO: Beurangkapat djeuët!

TGK. JALIL: Tudjuan kamoë teuka keunoë uroënjoë deungon djaroë siplôh ateuëh ulèë meudjak lakèë bak Wali supaja peuë njang ka Wali tjok peuneutôh koh ureuëng djéh lhèë adak djeuët beu keumah tameusaboh lom keulai.

TOTO: Njan ka meusalah that peuë njang geutanjoë tjok peuneutôh uroë njan sidéh bak rumoh lôn. Seudangkan droëneuh neudjak keunoë neupeugah neudjak lakéë meu’ah droëneuh limong droë diléë phôn bak Wali.

TGK. JALIL: Kamoë hana meudjandji djak keunoë djak lakèë meu’ah bak Wali, sabab kamoë hana meuteupeuë peuë kesalahan2 kamoë.

MUSTAFA: Kamoë meudjak keunoë meudjak mita got, supaja ureuëng lhèë njang ka geukoh beukeumah tapeusaboh lom keulai. Keuadaan ka mulai katjo batjut dan na padum2 droë ka geuraba sipatu keuneuk teubiët dari sinan. Peukara djih, dalam djandji meurumpok deungon Toto uroënjan hana meutjeukot djak lakèë meu’ah bak WN. Teutapi Toto Zaini dan M. Jamil ka geubalék peuë njang ka kamoë tjok peuneutôh di rumoh gobnjan. Keuadaan njang hana paih njan dudoë keumah peuseungap. Lheuëhnjan WN neubri watèë keu bandum djeuët marit.

RAMLI: Peukara ureuëng lhèë njang Teungku garéh, ulôn keudroë han keumah ulôn djaweuëb keu ureuëng di Malaya dan di nanggroë singoh. Sabab, watéë Teungku neupeugot buëtnjoë hana neumeupakat ngon kamoë laén. Meu-awak nam njang ka Teungku koh dilèë hèk teuh bak ta-tapih2 haba awaknjan watèë tamita ureuëng ‘peu-ék u ateuëh’. Lheuëh Ramli peuteubiët naritnjan, Toto Zaini Cs ka bungèh dan kheun beurangkapeuë keu Ramli. Seudangkan WN keudroë-neuh neuduëk hana neupeugah sapeuë. Disinoë deuh bahwa WN hana keumah neupham dalam peukara njoë. Peuë mantong njang kamoë tanjong bak WN, ladju djidjaweuëb pram-prum lé tôkkang keumukoh peuët droë njan.

TEUKU SARONG: Djadi peuë gata njoë tadjak keudéh u Lybia tadjak meugrôp-grôp mantong sithôn! Meu-lôn njang ka dua-plôh thôn lôn pububuët buëtnjoë meunjo ka geukoh teutap djeuët keu musôh tjit. Tiëp2 Wali geutjok peuneutôh kalheuëh geumeupakat ngon ‘ureuëng2 ateuëh’ bandum. Keupeuë geudjak meupakat ngon ‘brôih’2 njoë!

BAKHTIAR: Meunjo geutanjoë kalheuëh tameusumpah seutia deungon Wali, peuë njang Wali tjok peuneutôh musti ta-ikôt! Musôh Wali musôh geutanjoë!
Peuë njang keudjadian ateuëh awak nam ka neukoh, meunantjit ateuëh awaknjoë. Meunjo na soë su-euë lam peukara njoë, peugah mantong hana teupeuë!Peuneutôh Wali ka lagèënjan kakeuh lagèënjan!

ADAM: Kadjeuët tjit lagèënjan: musôh Wali musôh negara! Teutapi pakon tjit Toto Zaini ngon bang Syarif (sira djitunjok ateuëh muka Toto Zaini) geuba Usman, musôh njang ka Wali peunjata, u rumoh?

TOTO: (sira bungèh dan ka meupanthjot-panthjot bak geuduëk): Ppa-padjan? Ppeuë-ppeuë uroë? Ppoh-ppoh padum? Njan gata ka tadjak fitnah lôn!

YUSRIL: Djadi peuë hana leubèh got meunjo ureuëng lhèë njang ka ‘teukoh’njan tapeusaboh keulai? Watèë Toto Zaini geuhei lôn uroënjan, hana keumah lôn bri peunutôh peukara koh ureuëng lhèë, sabab lôn teu-ingat that keu aneuk miët tjut-tjut njang akan djeuët keu kureubeuën ukeuë. Pakriban lagéë aneuk bang Yusuf djinoë deungon seundiri djih handjeuët meurumpok lé deungon aneuk bang Bakhtiar dan aneuk ulôn tuan handjeuët tjit meurumpok lé deungon aneuk bang Syahbuddin.

Watèë lheuëh Yusril maritnjan, ië muka WN deuh seudéh dan weuëh that, dan hana neusuôt meusikrèk pih.

TEUKU SARONG: Njan keuh njang pajah that-that.

‘Ohlheuëh marit sikrèk-krèk sapo, uléh Teungku Jalil geutjok peuneutôh supaja ban limong kamoë beudoh djak lakèë meu’ah bak WN bahthatpih hana meuphôm peuë kesalahan kamoë. Bahthatpih WN hana neumarit sapeuë, tapi deuh droëneuhnjan seunang dan lagèë sang2 hana peukara sapeuë lé bak watèënjan. Kamoë teupeuë WN sakét dan handjeuët neumarit, dan peuë mantong njang kamoë tanjong, teutap awak peuët njang djaweuëb kham-khum - kon WN. Teutapi peuë peukara? Dua uroë lheuëhnjan watèë Teungku Jalil geuteuka u rumoh WN keuneuk djak meurundéng peukara ureuëng lhèë njang ka geukoh, uléh Bakhtiar han djitém puka pintô rumoh WN dan djijuë Teungku Jalil djak meurumpok deungon Toto Zaini mantong. Uléh sababnjan keuh kamoë tjok keusimpôlan bahwa ban-bandum buët keumukohnjan kon buët WN - teutapi buët Toto Zaini, Bakhtiar Abdullah, Teungku Sarông dan M. Jamil Amin.

Stockholm, 10 Oktober, 1997

Kamoë limong droë njang tren djaroë dimijubnjoë nakeuh:

Njang beuna
Teungku Djalil Ismail
Ramli Abubakar
Adam Umar
Mustafa Djalil
Yusril Abdullah


Lampiran IX
Stockholm, uroë 26 November 1997
Ukeuë Njang Mulia
Madjeulih Negara, Madjeulih Ureuëng Tuha,
Badan Penerangan, Komité Peungungsi,
dan Ulèë2 Masjarakat Atjèh
di Malaya

Assalamualaikum W.W.,

Alhamdulillah, deungon dô’a2 geutanjoë dan lagèë meukeusud droë2neuh disinan bandum, Abu ka trôk neugisa lom u Stockholm deungon seulamat bak uroë 15 November, 1997. Meunan Abu trôk bak teumpat, kamoë langsông duëk pakat keu peukara asoë peunutôh rapat droëneuh uroë 26 Oktober, 1997, di Malaya, njang disinan kamoë lapan droë djak meurumpok deungon PNM Wali Negara dan staf2 droëneuhnjan. Kareuna asoë suratnjan meulawok-lawok deungon peunutôh rapat uroë 19 Oktober, 1997, jôhgohlom euntôsan 12 droë meurumpok deungon Abu di Shah Alam, maka le diantara kamoë njang salah muphôm peukara asoë suratnjan. Tapi watèë dumpeuë ka djeulaih dudoë, kamoë tjok peunutôh prèh peurintah padjan neuhei uléh WN.

Dua uroë lheuëhnjan, Teungku Thaher Hasan, salah sidroë njang rôh tèkèn peunutôh rapat uroë 26 Oktober njan, geutaloëpun Ramli Abubakar u Sweden dan geupeugah bahwa ‘pintô rumoh WN tjit ka teuhah’ dan kamoë djeuët djak langsông bak WN bahthatpih hana meuseubôt dalam surat njang Abu puwoënjan.

Bak uroë Sabtu, 22 November, 1997, kamoë meuduëk lom dan mupakat pakriban peugot hubôngan deungon WN. Dalam meusapatnjan, kamoë ka sapeuë kheun piléh Teungku Jalil Ismail juë peugot hubôngan deungon WN via taloëpun dan lakèë watèë padjan kamoë djeuët meurumpok deungon droëneuhnjan. Alasan kamoë tunjok Teungku Jalil nakeuh lagèë njoë: (1) Seulama karu2njoë, droëneuhnjan keuh njang sabé peugot hubôngan keunoë-keudéh, dan (2) bak droëneuhnjan na saboh sifeuët njang djareuëng na bak kamoë laén - rajek that saba dan pajah lagèëna bungèh.
Bak uroë 23 November, 1997, beungoh Aleuhad, Teungku Jalail neutaloëpun WN dan neupeutrang meukeusud dan tudjuan taloëpun njan. Uléh WN, deungon narit njang putôh2 dan hana that glaih, neujuë Teungku Jalil meuhubông deungon Toto Zaini dan neupeugah tjit bahwa droëneuhnjan sakét dan handjeuët neumarit. Uroënjan ladju Teungku Jalil taloëpun Toto Zaini dan lakèë watèë supaja kamoë lapan droë djeuët meurumpok deungon WN. Djeunaweuëb paneuk Toto Zaini lagèënjoë: ”Peuë tudjuan djak meurumpok ngon Wali? Meunjo djak lakèë meu’ah mantong, djeuët; teutapi meunjo keuneuk djak tanjong peuë salah droë, njan handjeuët lôn peutrôk sabab Wali han neutém meurumpok.” Lheuëhnjan, Teungku Jalil neubatja asoë nibak peunutôh rapat uroë 26 Oktober di Malaya, teutapi Toto Zaini mantong tjit geumumat dan geumeudong bak peunutôh rapat uroë 19 Oktober - di Malaya tjit. Meumakna, Toto Zaini han geuteurimong asoë rapat 26 Oktober dan pintô rumoh WN mantong gohlom teuhah keu kamoë lapan droë njoë. Kamoë that meupeujum ateuëh bandum usaha droëneuh disinan njang ka neumeu- sôsah-pajah bak neupiké keu peukara njoë, teutapi ka hana meuhasé.

Kon ‘ohnan mantong, malah Toto Zaini geukheun beurangkapeuë lom keu Teungku Jalil: Geupeugah Teungku Jalil ”djak ba-ba haba keunoë- keudéh...Djak bloë tikèt keu Teungku Daud woë u Malaya...Djak peurajek- rajek buët njoë”, dan le laén2 lom njang han keumah peugah disinoë. Deungon keudjadian njoë, Teungku Jalil njang raja that saba dan pajah that bungèh bunoë, djinoë ka geugrak djaroë dan geupeugah ukeuë han geutém lé djak peugot kontak deungon ureuëng blaihdéh. Djadi, meunjo Teungku Jalil ka pajah beu-et djaroë, maka hana meusidroë lé pih diantara kamoë njang keumah marit deungon Toto Zaini uroë njoë. Disinoë ka deuh trang bak kamoë bahwa Toto Zaini han geutém surôt meubatjut pih dan kamoë keuneuk djak saweuë Wali meu-limong minèt langsông geutulak dalam taloëpun. Dan, meunjo di Malaya mantong tjit na usaha keuneuk peugot karu2 njoë, maka ka pajah peugot dari sinan via taloëpun atawa surat.

Kareuna le that ureuëng njang salah pham keu asoë surat peunutôh rapat di Malaya, dan supaja bèk salah2 muphôm lé ukeuë dan bèk djeuët lé kiëh keunoë - kië keudéh, kamoë lakèë bak droë2neuh disinan supaja hasé peunutôh rapat uroë 26 Oktober, 1997, di Malaya uroë njan, neutuléh keulai deungon trang, bèk meudjampu-lawok deungon peunutôh2 rapat laén, dan neukirém sigo treuk keu soë2 njang meusangkôt.

‘Ohnoë mantong nibak kamoë go njoë, mudah2an peuë njang droëneuh usaha disinan keu kamoë beumeuhasé, Amin Ya Rabbal ‘Alamin...

Hudép beusaré
Maté beusadjan,

ttd

Teungku M.Daud Husin
Teungku Djalil Ismail
Ramli Abubakar
M.Yusuf Daud
Yusril Abdullah
M.Adam Umar
Syahbuddin A.Rauf
Mustafa Djalil